Περαιτέρω ενίσχυση της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας αναμένεται να δώσει η επέκταση του θεσμού των Τοπικών Συντονιστών Μεταμοσχεύσεων που προωθούν Υπουργείο Υγείας και Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ).
Η δωρεά οργάνων, ένα πεδίο στο οποίο η Ελλάδα κατέγραφε διαχρονικά αρνητικές επιδόσεις, πλέον ακολουθεί μια σταθερά ανοδική πορεία. Το 2023 σημειώθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός αποβιωσάντων δοτών εδώ και 15 χρόνια, τη στιγμή που οι δότες οργάνων διπλασιάστηκαν την τελευταία 3ετία.
Με το βλέμμα στο «ισπανικό μοντέλο» που έχει καθιερωθεί ως πρότυπο στη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις, η χώρα μας συνεχίζει δυναμικά και το 2024 ανεβάζοντας τον αριθμό των Τοπικών Συντονιστών Μεταμοσχεύσεων σε 35, από επτά που έχει σήμερα. Εξ αυτών, οι οκτώ θα στελεχώσουν την κεντρική υπηρεσία του ΕΟΜ, συνεπώς ο συνολικός αριθμός Συντονιστών στα δημόσια νοσοκομεία θα ανέρχεται σε 27.
Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων σκοπεύει να αυξήσει τον αριθμό των Συντονιστών σταδιακά από το καλοκαίρι. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Υγείας διαθέτει το ποσό των 2 εκατ. ευρώ. Από χθες, οι δημόσιες δομές ξεκίνησαν τη διαδικασία υποβολής των σχετικών προτάσεων για τη δημιουργία του δικτύου των Συντονιστών, διαδικασία που θα διαρκέσει έως τον Σεπτέμβριο. Η πρόσθετη χρηματοδότηση εντάσσεται στο Ταμειακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υγείας και στον άξονα προτεραιότητας «Υγεία, υποδομές εξοπλισμός», όπως ανέφερε Ανακοίνωση Πρόθεσης Χρηματοδότησης που εξέδωσε ο υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης.
«Ο Συντονιστής Μεταμοσχεύσεων βοηθά τη ΜΕΘ τη στιγμή διαπίστωσης εγκεφαλικού θανάτου και κάνει όλη την υποστηρικτική δουλειά. Χρειάζεται πολλή προσπάθεια να γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις, να συντηρηθούν τα όργανα. Αυτά έως σήμερα γίνονται από τους ανθρώπους των Εντατικών που είναι επιφορτισμένοι με τη φροντίδα των ασθενών και κουρασμένοι από τις πολλές ώρες εργασίας», σημειώνει στο ygeiamou.gr ο Πρόεδρος του ΕΟΜ, Γιώργος Παπαθεοδωρίδης.
Στα δύο εκατομμύρια ευρώ με τα οποία χρηματοδοτεί την προσπάθεια το Υπουργείο Υγείας συμπεριλαμβάνονται επιμορφωτικά προγράμματα, ημερίδες και μία σειρά απαραίτητων δράσεων για την υποστήριξη του ρόλου τους, εκτός από τη μισθολογική κάλυψή τους για τα επόμενα δύο έτη.
Διπλασιασμός των δοτών ο πρώτος στόχος
Οι υπεύθυνοι των μεταμοσχεύσεων εκτιμούν ότι η αύξηση των Τοπικών Συντονιστών θα φέρει συνεπακόλουθα και άνοδο του αριθμού των δοτών οργάνων. Πρώτος στόχος είναι ο διπλασιασμός των δοτών, από 8,5 ανά εκατομμύριο πληθυσμού που είναι σήμερα σε 15 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Πρόκειται για μια σημαντική επιτυχία εάν αναλογιστεί κανείς ότι διαχρονικά η Ελλάδα κυμαινόταν στους 4,5 με 5 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού.
Ήδη ο θεσμός των Συντονιστών Μεταμοσχεύσεων έχει οδηγήσει σε σημαντική ώθηση της δωρεάς οργάνων. Πιο αναλυτικά, τα επτά νοσοκομεία που διαθέτουν Συντονιστή («Ευαγγελισμός», «Σωτηρία», Νίκαιας, «Ιπποκράτειο» Θεσσαλονίκης, «Παπανικολάου», Πανεπιστημιακό Ιωαννίνων και Πανεπιστημιακό Ηρακλείου) πριν την έναρξη του κομβικού αυτού ρόλου, την πενταετία που προηγήθηκε του 2022, κατέγραφαν 15 δότες ανά έτος. Από το 2022 και μετά έχουν διπλασιάσει τον αριθμό των δοτών, αναφέροντας 31 δότες ανά έτος.
Συνολικά το 2023 άφησε πίσω του ένα ισχυρό αποτύπωμα προσφοράς οργάνων. Πιο αναλυτικά, 87 οικογένειες δοτών συναίνεσαν στη δωρεά των οργάνων τους, δίνοντας ζωή σε πάνω από 200 ασθενείς. Οι δότες οργάνων το 2022 ανήλθαν συνολικά σε 69. Ο αριθμός των αποβιωσάντων δοτών το 2023 είναι ο υψηλότερος στην Ελλάδα την τελευταία δεκαπενταετία και σχεδόν διπλάσιος σε σχέση με το 2020, όταν 48 δότες (4,4 ανά εκατομμύριο πληθυσμού) είχαν χαρίσει ζωή σε 131 ασθενείς. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα η καλύτερη χρονιά για τη δωρεά οργάνων ήταν το 2008 όταν είχαν δηλωθεί 98 δότες, χάρη στους οποίους έγιναν 266 μεταμοσχεύσεις.
Το 2023 σημειώθηκε και ρεκόρ ζώντων δοτών νεφρού. Συγκεκριμένα, 101 ζώντες δότες, του οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντος ασθενών υπό αιμοκάθαρση, προχώρησαν σε δωρεά νεφρού χωρίς προβλήματα, επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη ισχυρών ανθρώπινων δεσμών, που οδηγούν σε μια τέτοια απόφαση, αλλά και τη μεγάλη ασφάλεια αυτής της χειρουργικής επέμβασης για τον δότη.