Τα τελευταία χρόνια όσοι επέλεγαν να ασχολούνται με το θεσμό της αυτοδιοίκησης λειτουργούσαν κάπως … «εικονοκλαστικά». Μάλιστα, την τελευταία δεκαπενταετία όλο και λιγότεροι επιζητούσαν τα κομματικά χρίσματα. Τούτο είχε εύλογη εξήγηση. Η κοινωνία των πολιτών, δηλαδή άτομα και ομάδες που ανέπτυσσαν κοινωνική δράση και πολιτικό λόγο δίχως να διοικούνται ή ελέγχονται – άμεσα ή έμμεσα – από το κράτος ή κομματικούς φορείς, έδειχνε να πρωταγωνιστεί τουλάχιστον στο πολιτικό μικροκλίμα πόλεων και κοινοτήτων. Είχε γίνει μόδα, οι πάντες να δηλώνουν ανεξάρτητοι ακόμη και όταν δεν ήταν…
Δίχως να έχουν αλλάξει ουσιωδώς οι κοινωνικές συνθήκες, σε αρκετές πόλεις – ιδίως στη Θεσσαλονίκη – δεν έλλειψαν οι κυβιστήσεις των υποψηφίων που ανακάλυψαν τη γοητεία των χρισμάτων ούτε τα οπισθόβουλα σφιχταγκαλιάσματα κομμάτων με συγκεκριμένους υποψήφιους. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ο νυν Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, την προηγούμενη φορά είχε εκλεγεί ως ανεξάρτητος, ενώ τώρα επεδίωξε εμφατικά να λάβει το χρίσμα της ΝΔ, ενώ και ο Σπύρος Πέγκας προερχόμενος από την πολυσυλλεκτική «Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη» του Γιάννη Μπουτάρη, προτίμησε να θέσει την υποψηφιότητά του υπό τη σκέπη του ΣΥΡΙΖΑ. Επιλογές αντιφατικές και άστοχες, εάν όχι αυτοχειριακές, όπως αποδείχθηκε από τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Μήπως, όμως, αδικούμε την κοινωνία των πολιτών όταν κάνουμε ειδική αναφορά στη Θεσσαλονίκη; Πιστεύουμε πως όχι. Στις περισσότερες πόλεις συνέβησαν ανάλογες καταστάσεις, αποδεικνύοντας ότι η Θεσσαλονίκη δεν ήταν άλλη μια … ιδιαιτερότητα. Και τούτο σε μια περίοδο μεταπολιτευτικής παραδοξότητας. Στο πολιτικό σύστημα υπάρχει ένα κυρίαρχο κόμμα (η ΝΔ) και αρκετά μικρά (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ κλπ). Το εύλογο, λοιπόν, θα ήταν ουδείς να αναζητούσε χρίσματα. Τούτο, όμως , παραδόξως δεν παρατηρήθηκε ευρέως.
Για ποιο λόγο συνέβη αυτό; Φταίει η ανασφάλεια των υποψηφίων ή τα κόμματα έγιναν πιο «ευρύχωρα»; Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών δεν μπορούσαν να συνεργαστούν και να προτείνουν δικό τους υποψήφιο; Δεν μπορούσαν να εκφράσουν μια ενναλακτική πολιτική για την πόλη και τους πολίτες της; Το μόνον παρήγορο, ειδικά για τη Θεσσαλονίκη, είναι ότι η υποψηφιότητα του Στέλιου Αγγελούδη ξεκίνησε ως υπερκομματική και κόβει το νήμα ως τέτοια, διαθέτοντας πολυσυλλεκτικά χαρακτηριστικά και ευρύτερα κοινωνικά ερείσματα. Τέτοιες υποψηφιότητες, με προγραμματικό πλαίσιο που ξεκινάει από την κοινωνία για να ακουστεί εντός και εκτός των τειχών, προσδίδουν αισιοδοξία για την επόμενη ημέρα. Γιατί ζητούμενο είναι να έχουμε οραματικές, αλλά και μαχητικές διοικήσεις εάν θέλουμε η τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού να αποτελέσει ατμομηχανή για τη συλλογική ανάπτυξή μας…