«Μάχη» με τους τεράστιους όγκους σκουπιδιών που απορρίπτονται καθημερινά στα χερσαία οικοσυστήματα δίνει το πρόγραμμα «Cyclone project» που διενεργείται από τον Απρίλιο του 2024 του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης.
Πού εστιάζει και τι επιδιώκει το πρόγραμμα όμως, αυτό; Πρόκειται για ένα νέο πρόγραμμα χερσαίων καθαρισμών ποταμών, λιμνών, επαρχιακών δρόμων και αρχαιολογικών χώρων. Σημεία, δηλαδή, που επιβεβαιώνουν καθημερινά την ανάγκη των καθαρισμών στη στεριά, καθώς εκεί απορρίπτονται μαζικά και αλόγιστα τα αστικά απορρίμματα.
Όπως εξηγεί η εκτελεστική διευθύντρια του Ιδρύματος, Πέγκυ Ξηροταγάρου μιλώντας στο CNN Greece «από την πρώτη κιόλας δράση του Cyclone Project διαπιστώσαμε πως η ηπειρωτική χώρα είναι εξίσου επιβαρυμένη με ακτές, αν όχι και περισσότερο από αυτές. Και αυτό γιατί στη στεριά απορρίπτονται μαζικά και αλόγιστα τα αστικά απορρίμματα».
«Από τα πιο μικρά αντικείμενα, όπως πλαστικά ποτήρια του καφέ, μπουκάλια νερού και αποτσίγαρα μέχρι τα πιο ογκώδη, εννοώντας ολόκληρα νοικοκυριά, οικιακές συσκευές, καναπέδες κ.τ.λ.» συμπληρώνει η ίδια.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε πιλοτικά από τη Λίμνη του Μαραθώνα, συνεχίστηκε στο Δέλτα του Ασωπού, ενώ από τον Μάιο του 2024 υλοποιείται στην Αργολίδα.
Απογοητευτική εικόνα
Η κα Ξηροταγάρου χαρακτηρίζει απογοητευτική την εικόνα που αντικρίζει καθημερινά η ομάδα του «Κυκλώνα», που σε μια και μόλις ημέρα μπορεί να αποσύρει απορρίμματα βάρους 4-5 τόνων.
Όμως οι αριθμοί πολλές φορές μιλάνε από μόνοι τους.
«Έχοντας συμπληρώσει 167 ημέρες δράσης και 23.000 ώρες εργασίας, η ομάδα του «Κυκλώνα» έχει απομακρύνει 490 τόνους απορριμμάτων, συλλέγοντας 684.000 τεμάχια. Σε όγκο, ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε 3.164 κυβικά μέτρα και για να γίνει πιο κατανοητός φανταστείτε 99 container των 27’».
Οι περιοχές που επιβαρύνονται περισσότερο
Σε ποια μέρη εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα; Όπως σημειώνει η εκτελεστική διευθύντρια του ιδρύματος «στα σημεία που βρίσκονται κοντά σε οικιστικές ζώνες και όπου υπάρχει ανθρώπινη δραστηριότητα».
Ιδιαίτερα ανησυχητική όμως είναι και η κατάσταση που εντοπίζεται στους αρχαιολογικούς χώρους».
«Στους 15 αρχαιολογικούς χώρους που έχουμε επισκεφθεί αντικρίσαμε διάσπαρτα σκουπίδια πολλών ετών να «κοσμούν» την περιοχή γύρω από τα μνημεία, ενώ από την πυκνότητα των αγριόχορτων δεν μπορούσαμε να τα διακρίνουμε».
Στη «μάχη» όμως με την ρύπανση σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι συνεργασίες, όπως αυτή του Ιδρύματος «με την Εφορεία Αρχαιοτήτων και τους Δήμους».
Για παράδειγμα, στην Αργολίδα, όπου εστιάζουν οι δράσεις του οργανισμού αυτή την περίοδο, ο δήμος Άργους-Μυκηνών έχει ενισχύσει το Ίδρυμα με μηχανήματα, ενώ αναλαμβάνει και το τελικό στάδιο της διαχείρισης των συλλεχθέντων απορριμμάτων.
Παλιά παιχνίδια, καναπέδες, έργα τέχνης
Απαντώντας στο ερώτημα, ποια είναι τα πιο παράξενα αντικείμενα που έχουν εντοπιστεί κατά την διάρκεια των καθαρισμών, η κα Ξηροταγάρου αναφέρει πως «τα απορρίμματα που συνήθως βρίσκουμε και συλλέγουμε είναι πλαστικά οικοδομικά υλικά, παλέτες και κομμάτια ξύλου, νάιλον φύλλα από γεωργική δραστηριότητα και, φυσικά, διάφορα πλαστικά κομμάτια».
Πάντως, «από τα πιο ογκώδη και αξιοπερίεργα απορρίμματα που έχουμε συναντήσει είναι τα οικιακά έπιπλα, όπως καναπέδες, στρώματα, μαξιλάρια και χαλιά, οι ηλεκτρικές συσκευές, τα έργα τέχνης -κυρίως πίνακες με κεντήματα-, τα εξαρτήματα αυτοκινήτων και οι κούτες γεμάτες με παλιά παιχνίδια».
Η επόμενη ημέρα
Η ίδια, αναφερόμενη στα επόμενα βήματα του προγράμματος επισημαίνει πως «από την έναρξή του και σε σύντομο χρονικό διάστημα το “Cyclone Project” έχει συμβάλει σημαντικά στη απορρύπανση των περιοχών που έχει επισκεφθεί και μας έχει δώσει αρκετά δεδομένα για το μέγεθος και το είδος της χερσαίας ρύπανσης».
«Επιδιώκουμε να επεκτείνουμε τη δράση του σε όλη την Ελλάδα και να αυξήσουμε τις ομάδες κρούσης, ώστε να υλοποιούν ταυτόχρονους καθαρισμούς σε διαφορετικά γεωγραφικά σημεία. Με αυτό τον τρόπο, οι δράσεις μας θα γίνονται σε μεγαλύτερη κλίμακα και θα φέρουμε πιο γρήγορα αποτελέσματα» αναλύει.
Καταλήγοντας, τονίζει πως θα συνεχίσουν τις δράσεις ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας και της νέας γενιάς, ενώ σκοπεύουν παράλληλα να «αξιοποιούμε τα αποτελέσματα του έργου μας και να τα μεταφέρουμε στο κοινό, γιατί η γνώση μας χρειάζεται να φτάσει σε ένα μεγάλο ακροατήριο, ώστε να γίνει ο κόσμος πιο υπεύθυνος».
Όπως, άλλωστε, σημειώνει ο οργανισμός «η ευθύνη για την προστασία του φυσικού μας πλούτου είναι συλλογική, καθώς όλοι μας συμμετέχουμε, είτε άμεσα είτε έμμεσα, στη ρύπανσή του».
«Την επόμενη φορά που θα κρατάς ένα απόρριμμα, όπως μία γόπα, το πλαστικό ποτήρι του καφέ ή μια παλιά ηλεκτρική συσκευή, σκέψου: Πού θα καταλήξει; Πόσα χρόνια θα παραμείνει στο περιβάλλον; Πόσο επηρεάζει την υγεία όλων των οικοσυστημάτων και τελικά τη δική σου»;
