Διανύουμε ημέρες γιορτινές, χαράς με αυξημένη διάθεση για αγορές και δώρα. Δεκάδες είναι οι επιλογές για να χαρίσετε κάτι στα αγαπημένα σας πρόσωπα. Ένα ρούχο είναι πάντα καλοδεχούμενο, ωστόσο αυτό που πρέπει να προσέξετε πριν το αγοράσετε είναι ο διαχρονικός χαρακτήρας του ώστε ο παραλήπτης να το αξιοποιήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα και να μην επιβαρυνθεί το περιβάλλον με ένα ακόμα αντικείμενο της γρήγορης μόδας.
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι κάθε χρόνο 92 εκατ. τόνοι κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων καταλήγουν στις χωματερές που σημαίνει ότι ένα απορριμματοφόρο γεμάτο ρούχα φτάνει σε χώρους υγειονομικής ταφής κάθε δευτερόλεπτο. Εάν συνεχιστεί η τάση, ο αριθμός των απορριμμάτων γρήγορης μόδας αναμένεται να ανέλθει στους 134 εκατ. τόνους ετησίως μέχρι το τέλος της δεκαετίας, όπως αναφέρει το περιβαλλοντικό think tank earth.org.
Επομένως, η απόφαση πρέπει να συμβαδίζει με τις προσπάθειες για έναν πιο καθαρό πλανήτη, τη στιγμή που σύμφωνα με το ίδρυμα Ellen Macarthur φοράμε το ίδιο ρούχο περίπου 7-10 φορές πριν το πετάξουμε.
Η γρήγορη μόδα έχει επιταχύνει και τους ρυθμούς παρασκευής του ρούχου καθώς υπολογίζεται πως ο χρόνος που απαιτείται από τον σχεδιασμό μέχρι να φτάσει στο ράφι λιανικής πώλησης είναι λιγότερες από 15 ημέρες.
Το περασμένο έτος ο μέσος Αμερικανός αγόρασε περισσότερα από ένα ρούχο εβδομαδιαίως πληρώνοντας περίπου 17 δολάρια για το καθένα, όπως αναφέρει η Αμερικανική Ένωση Ένδυσης και Υπόδησης. Περισσότεροι από 11 εκατ. τόνοι υφασμάτων κατέληξαν στις χωματερές το 2018 στις ΗΠΑ, αριθμός που αναλογεί σε 35 κιλά απορριμμάτων ανά καταναλωτή.
Όπως αναφέρει η Washington Post τη δεκαετία του 1930, η Μεγάλη Ύφεση οδήγησε σε αδράνεια χιλιάδες εργοστάσια. Για να τονώσουν την κατανάλωση, οι απελπισμένοι κατασκευαστές άρχισαν να αναζητούν τρόπους για να κάνουν τα προϊόντα τους χειρότερα, επομένως και αναλώσιμα.
Πλέον, η φυσική ανθεκτικότητα των προϊόντων έχει επισκιαστεί από την «ψυχολογική απαξίωση», καθώς ο καταναλωτής πείθεται χάρη στο έξυπνο μάρκετινγκ ότι τα απολύτως χρήσιμα αντικείμενα που διαθέτει δεν είναι αρκετά καλά. Ως αποτέλεσμα, ο καταναλωτής πιστεύει ότι η εκδοχή του ίδιου προϊόντος παρότι έχει υποστεί ελάχιστες αισθητικές αλλαγές είναι καλύτερο από αυτό που ήδη διαθέτει. Τα ρούχα συχνά καθίστανται παρωχημένα στο μυαλό του αγοραστή πολύ πριν φθαρούν τα υλικά τους, μερικές φορές ακόμα και μετά την αγορά τους ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο το υπερκαταναλωτικό μοντέλο.
Το αντίδοτο, υποστηρίζει ο Τζόναθαν Τσάπμαν, καθηγητής στη Σχολή Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Κάρνεγκι Μέλον, είναι η «συναισθηματική ανθεκτικότητα», ένας όρος που επινόησε ο ίδιος.
Τα υπάρχοντά μας, ιδίως τα ρούχα, χρησιμεύουν ως προέκταση της ταυτότητάς μας, ακόμη και των αξιών μας. Αν αναγνωρίσουμε τι είναι αυτό που τους δίνει αξία και δεν είναι απλώς αποτέλεσμα της επιθυμίας μας, η μόδα μπορεί να γίνει διαχρονική, ακόμα και αν πρόκειται για ένα ξεθωριασμένο τζιν.
Αν θέλετε να έχετε γκαρνταρόμπα με είδη ρουχισμού πολυετούς διάρκειας τότε πρέπει να παραβλέψετε τις τάσεις της μόδας, αλλά να εντοπίσετε και να αγοράσετε αντικείμενα που θα σημαίνουν κάτι. Δεν είναι λίγοι όσοι αναφέρονται σε ένα δερμάτινο μπουφάν ή ένα τζιν λέγοντας πως έχει γίνει προέκταση του εαυτού τους, καθώς είναι αγαπημένο κομμάτι που τους κάνει να νιώθουν όμορφα και άνετα και δε φαντάζονται ότι θα αποχωριστούν ποτέ.
Επομένως, αν σκέφτεστε να αντικαταστήσετε ένα πουλόβερ που είχατε αγοράσει πριν μερικά χρόνια έχετε ακόμα χρόνο να αλλάξετε γνώμη. Αν παρ’όλα αυτά η αγορά ρούχου μοιάζει μονόδρομος τότε λάβετε υπόψη σας ορισμένα απαραίτητα στοιχεία ώστε αυτό που θα δωρίσετε να εκτιμηθεί και να έχει διάρκεια:
Μάθετε να αναγνωρίζετε την ποιότητα και την αξία του ρούχου.
Δε χρειάζεται η τιμή του να είναι υψηλή. Υπάρχει ποιοτικό ρούχο σε κάθε τιμή και ύφος. Αρκεί να λάβετε υπόψη σας τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένο, αν είναι καλοραμμένο και αν εφαρμόζει καλά στο σώμα.
Βρείτε το προσωπικό σας στυλ.
Συνδυάστε τα παλαιότερα κομμάτια με νέα ρούχα για να δημιουργήσετε προσωπικό στυλ.
Αποφύγετε τον πειρασμό των εκπτώσεων.
Μπορεί οι εκπτώσεις να μοιάζουν ελκυστικές, όμως, δεν είναι απαραίτητο να αγοράσετε κάτι μόνο επειδή είναι οικονομικό.
Ορίστε ένα ποσό που προτίθεστε να δαπανήσετε. Αποφασίστε εκ των προτέρων πόσα χρήματα προτίθεστε να δαπανήσετε. Ο Μαρκ Μπέιν, συντάκτης μόδας του Business of Fashion αναφέρει πως το ποσό δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 150 δολάρια, καθώς βοηθά τον καταναλωτή να σκεφτεί αν χρειάζεται το ρούχο, πόσο συχνά σκοπεύει να το φορέσει και αν αξίζει να δαπανηθεί αυτά τα χρήματα για το προϊόν.
Οι αριθμοί της μόδας
Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κλάδος της μόδας εκτιμάται ότι βρίσκεται πίσω από το 2% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί αν δε σημειωθεί δραστική αλλαγή.
5
Πέντε είναι συνολικά τα κομμάτια ρουχισμού που πρέπει να αγοράζουμε ετησίως αν θέλουμε να φτάσουμε το όριο της αύξησης της θερμοκρασίας που έχει τεθεί από τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015, δηλαδή 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
30%
Περίπου 30% είναι το ποσοστό των ρούχων που δωρίζονται και καταλήγουν στις χωματερές.
100 δισεκατομμύρια
100 δισ. είναι τα ρούχα που παράγονται ετησίως.
1%
Λιγότερο από το 1% των υλικών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ρούχων ανακυκλώνεται σε νέα ρούχα, σύμφωνα με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP). Πολλές εταιρείες γρήγορης μόδας υποστηρίζουν ότι μπορούν να ανακυκλώσουν τα παλιά ρούχα σε νέα, αλλά στην πραγματικότητα η ποιότητα των υφασμάτων είναι ως επί το πλείστον ακατάλληλη για την κατασκευή ενδυμάτων που μπορούν να πωληθούν.
30 βαθμοί Κελσίου
Η συνιστώμενη θερμοκρασία στην οποία πρέπει να πλένονται τα ρούχα προκειμένου να αυξηθεί η διάρκεια ζωής τους.
20 / 20 / 20
Κατά μέσο όρο, η κατανάλωση μόδας του πλουσιότερου 20% του παγκόσμιου πληθυσμού προκαλεί 20 φορές υψηλότερες εκπομπές ρύπων σε σχέση με το φτωχότερο 20%.
8 φορές
Η αγορά μεταχειρισμένων ρούχων αναπτύσσεται οκτώ φορές ταχύτερα από τη συνολική αγορά ενδυμάτων.
40%
Τα τελευταία 15 χρόνια, η παραγωγή ρούχων έχει περίπου διπλασιαστεί, εκτιμά το Ίδρυμα Ellen Macarthur, αλλά την ίδια περίοδο χρησιμοποιήσαμε αυτά τα ρούχα σχεδόν 40% λιγότερο.
40%
Το ποσοστό των παγκόσμιων καταναλωτών που ανήκουν στη γενιά Ζ (όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1997 και 2012) σύμφωνα με την McKinsey & Company. Η γενιά Ζ αποτελεί ταυτόχρονα μέρος του προβλήματος και της λύσης όσον αφορά τη γρήγορη μόδα, καθώς αποτελούν ένα τεράστιο μέρος των καταναλωτών, αλλά ζητούν επίσης πιο βιώσιμη μόδα.