Η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ έχει ανοίξει και οι σύζυγοι μπορούν να επιλέξουν να υποβάλουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις για το τρέχον φορολογικό έτος. Η επιλογή αυτή προσφέρει αρκετά πλεονεκτήματα, αλλά και ορισμένους περιορισμούς που πρέπει να ληφθούν υπόψη πριν ληφθεί η τελική απόφαση.
Ένα από τα βασικότερα οφέλη της χωριστής δήλωσης είναι ότι προστατεύεται η φορολογική ενημερότητα του ενός συζύγου, ανεξάρτητα από οφειλές του άλλου. Επιπλέον, δεν γίνεται συμψηφισμός οφειλών και επιστροφών φόρου, κάτι που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επωφελές. Για παράδειγμα, αν ο ένας σύζυγος έχει επιστροφή φόρου και ο άλλος έχει χρέη, η επιστροφή δεν θα χρησιμοποιηθεί αυτόματα για να καλυφθούν οι οφειλές.
Ωστόσο, υπάρχουν και ορισμένα μειονεκτήματα που χρειάζεται να λάβουν υπόψη οι ενδιαφερόμενοι. Με τις χωριστές δηλώσεις, χάνεται η δυνατότητα «μεταφοράς» εισοδήματος μεταξύ των συζύγων για την κάλυψη τεκμηρίων. Αυτό μπορεί να αυξήσει τον φόρο για τον σύζυγο που δεν μπορεί να δικαιολογήσει τα τεκμήριά του μόνο με το ατομικό του εισόδημα, όπως για παράδειγμα την κατοχή ΙΧ, την κύρια κατοικία ή άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Η διαδικασία για την υποβολή χωριστής δήλωσης είναι απλή. Όσοι επιθυμούν να συνεχίσουν με χωριστές δηλώσεις δεν χρειάζεται να κάνουν κάτι, καθώς η επιλογή τους ισχύει αυτόματα από πέρυσι. Αντίθετα, όσοι θέλουν να επιστρέψουν σε κοινή δήλωση πρέπει να το δηλώσουν μέσω της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ έως τις 28 Φεβρουαρίου. Σε περίπτωση που αλλάξουν γνώμη στο μέλλον και θελήσουν ξανά χωριστή δήλωση, θα χρειαστεί να υποβάλουν εκ νέου γνωστοποίηση μέχρι την ίδια προθεσμία.
Η γνωστοποίηση γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής της ΑΑΔΕ στον ιστότοπο www.aade.gr, με τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης ή μέσω εξουσιοδοτημένου λογιστή. Η διαδικασία περιλαμβάνει απλά βήματα, με τη διαδρομή να ξεκινά από την ενότητα «Πολίτες», συνεχίζοντας στο «Εισόδημα» και τέλος στη «Γνωστοποίηση Χωριστής Δήλωσης».
Η χωριστή δήλωση φορολογίας μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη για ζευγάρια όπου ο ένας από τους δύο έχει σημαντικές οφειλές ή θέλει να διατηρήσει ανεξάρτητη φορολογική διαχείριση. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γίνει σωστή εκτίμηση των τεκμηρίων και των εισοδημάτων, ώστε να αποφευχθούν περιττά βάρη ή αυξημένος φόρος.
Η ΑΑΔΕ έχει εκδώσει έναν οδηγό με 18 συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις για να διευκολύνει τους φορολογούμενους να κατανοήσουν τη διαδικασία και να επιλέξουν τη βέλτιστη λύση για τη δική τους περίπτωση:
1. Πώς μπορώ να γνωστοποιήσω την επιλογή μου για χωριστή δήλωση;
Η γνωστοποίηση γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής της ΑΑΔΕ στον ιστότοπο www.aade.gr, με τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης του συζύγου ή μέσω εξουσιοδοτημένου λογιστή.
2. Τι συμβαίνει αν δεν υποβληθεί γνωστοποίηση μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου;
Σε αυτή την περίπτωση, υποβάλλεται κοινή δήλωση για το φορολογικό έτος 2024.
3. Γίνεται συμψηφισμός φόρου σε κοινές δηλώσεις;
Όχι, στις κοινές δηλώσεις υπάρχει ξεχωριστή βεβαίωση φόρου για κάθε σύζυγο.
4. Η υποβολή χωριστών δηλώσεων επηρεάζει τη χορήγηση επιδομάτων;
Όχι, τα επιδόματα δεν επηρεάζονται.
5. Είναι απαραίτητη η χωριστή δήλωση για συζύγους με διαφορετική φορολογική κατοικία;
Όχι, καθώς υπάρχει ήδη πρόβλεψη για χωριστή αντιμετώπιση σε κοινές δηλώσεις.
6. Πώς δηλώνεται η κύρια κατοικία;
Στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1, με το ποσοστό ιδιοκτησίας ή μίσθωσης που αντιστοιχεί σε κάθε σύζυγο.
7. Τι γίνεται αν ένας σύζυγος δεν έχει ποσοστό ιδιοκτησίας ή χρήσης κατοικίας;
Συμπληρώνει την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο» στον πίνακα 6 του Ε1.
8. Πώς δηλώνονται τα εξαρτώμενα τέκνα;
Τα τέκνα δηλώνονται και από τους δύο συζύγους.
9. Ποιος δηλώνει το εισόδημα ανήλικου τέκνου;
Δηλώνεται από τον γονέα με το μεγαλύτερο εισόδημα.
10. Ποιος βαρύνεται με τα τεκμήρια στις χωριστές δηλώσεις;
Τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν ατομικά κάθε σύζυγο.
11. Υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς αποδείξεων μεταξύ συζύγων;
Όχι, δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
12. Ποια είναι η προθεσμία γνωστοποίησης για χωριστές δηλώσεις;
Η καταληκτική ημερομηνία είναι η 28η Φεβρουαρίου.
13. Μπορεί η επιλογή χωριστής δήλωσης να ανακληθεί μετά τις 28 Φεβρουαρίου;
Όχι, η ανάκληση πρέπει να γίνει μέχρι αυτή την ημερομηνία.
14. Ποιος σύζυγος μπορεί να γνωστοποιήσει την επιλογή χωριστής δήλωσης;
Οποιοσδήποτε ή και οι δύο.
15. Πρέπει η γνωστοποίηση να γίνεται κάθε χρόνο;
Όχι, από το 2023 και μετά, δεν απαιτείται ετήσια επικαιροποίηση.
16. Τι γίνεται αν ο γάμος τελεστεί εντός του έτους υποβολής της δήλωσης;
Υποβάλλεται κοινή δήλωση από το φορολογικό έτος του γάμου και μετά.
17. Τα μέρη συμφώνου συμβίωσης χρειάζονται γνωστοποίηση για χωριστή δήλωση;
Όχι, μπορούν να υποβάλλουν είτε κοινή είτε χωριστή δήλωση χωρίς γνωστοποίηση.
18. Πρέπει και οι δύο σύζυγοι να έχουν προσωπικούς κωδικούς;
Ναι, είναι απαραίτητοι για την υποβολή χωριστής δήλωσης.
