Πρόβλημα οι πολλές κενές θέσεις εργασίας στη βιομηχανία του τουρισμού και της εστίασης
στην Κρήτη,την Ελλάδα,στο εξωτερικό.
Σημαντικό ζήτημα που ακούγεται πολύ στο δημόσιο διάλογο τον τελευταίο καιρό,με εκπομπές,συνεντεύξεις,αναλύσεις και άρθρα που προσπαθούν να βάλουν μια τάξη στο ανεξήγητο, όπως λένε, φαινόμενο.
Γιατί οι άνθρωποι δε δέχονται πια συγκεκριμένες θέσεις εργασίας,ενώ θεωρητικά έχουν ή θα έπρεπε να έχουν,τεράστια ανάγκη για δουλειά;
Μήπως πλούτισε απότομα ο πληθυσμός της χώρας μας;
Μήπως έμαθαν να ζουν με τα επιδόματα;
Ή είναι θέμα νέας γενιάς που δε θέλει να δουλέψει, όπως έκαναν οι…παππούδες της;
Υποβιβασμός
Καταρχάς να σημειώσουμε ότι οι χώρες του περίφημου …“PIGS” (Portugal,Italy,Greece,Spain- Πορτογαλία,Ιταλία,Ελλάδα,Ισπανία),έχουν υποβιβαστεί την τελευταία 15ετία.
Τι σημαίνει “υποβιβάζομαι” στην Οικονομία;
Ό,τι ακριβώς και στο ποδόσφαιρο.
Έπεσε η ομάδα κατηγορία και έριξε το “μπάτζετ” της.
Αποδέσμευσε τους καλούς παίχτες,που πλέον δεν μπορούσε να τους καλύψει οικονομικά (αλλά και σε επίπεδο φιλοδοξίας) και προσαρμόστηκε στα τα δεδομένα της νέας -κατώτερης- Κατηγορίας,στην οποία θα αγωνίζεται από την επόμενη σαιζόν.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις κοινωνίες.
Όταν το χρήμα αυγατίζει, η ανεργία συνήθως μειώνεται, τα μεροκάματα και οι μισθοί ανεβαίνουν.Επίσης η αύξηση σε μέγεθος της Μεσαίας Τάξης δημιουργεί καινούργιες εργασίες,που συνήθως προέρχονται από την υπερεξειδίκευση των εργασιών που υπήρχαν παλιότερα.Ας πούμε,αν πρώτα υπήρχε ένας κουρέας,στη φάση της ευμάρειας έγιναν …δέκα.Ένας για μοντέρνα κουρέματα,άλλος για μεγάλους ανθρώπους,άλλος για κυρίες,άλλος που προσφέρει και περιποίηση προσώπου κοκ.
Κάτι ανάλογο θα συμβεί και σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Από τον έναν γιατρό, που υπήρχε κάποτε,πάμε στους… εκατό γιατρούς,με εκατό διαφορετικές ειδικότητες και υποειδικότητες.
Η μεγέθυνση της Αγοράς,αποτέλεσμα της εποχής της ευμάρειας και της αύξησης της ποσότητας του χρήματος,φέρνει και μεγαλύτερες μπίζνες,περισσότερα επαγγέλματα, μεγαλύτερη επαγγελματική εξειδίκευση.
Φέρνει επίσης περισσότερο κόσμο που μαθαίνει γράμματα, να αποκτά δεξιότητες και γνώσεις,που κάποτε θα τον έκαναν ανάρπαστο στην αγορά εργασίας αλλά σήμερα μετά βίας του δίνουν μια θέση στο πολυάριθμο “πρεκαριάτο” του Ανεπτυγμένου Κόσμου.
Ειδικά όταν από την Ευμάρεια περάσουμε στη φάση της Κρίσης.
Τότε υπερεξειδικευμένοι εργαζόμενοι,που πια περισσεύουν,πρέπει ή να πάνε να δουλέψουν σε εργασίες κατώτερες των προσόντων τους ή να μείνουν άνεργοι.
Συνήθως οι ίδιοι,όπως παρατηρούμε και στις μέρες μας, διαλέγουν το δεύτερο.
[Στην Ιταλία την έλλειψη εργαζομένων σε εστίαση και τουρισμό προσπαθούν να την αποδώσουν στην ύπαρξη του “Basic Income”,του Βασικού Εισοδήματος,που δίνεται σε μακροχρόνια άνεργους.]
Το τέλος των κρατών-εθνών
Ένα άλλο σημείο που δεν βλέπω να αναφέρεται στις εκπομπές και στις συζητήσεις της τηλεόρασης (ελληνικής και ξένης) είναι το γεγονός ότι χώρες όπως η Ελλάδα (περισσότερο) αλλά και η Ιταλία,η Ισπανία και οι υπόλοιπες της Ευρώπης,που βρίσκονται σε δυσχερή θέση,ενώ κάποτε ήταν αυτόνομες οικονομίες,με το εργατικό τους δυναμικό να είναι μοιρασμένο στους διάφορους τομείς,τις τελευταίες δεκαετίες και κυρίως στη φάση της Κρίσης έχουν μετατραπεί σχεδόν αποκλειστικά σε χώρες-τουριστικούς προορισμούς.
Ξενοδοχεία παντού,καφέ,μπαρ,εστιατόρια.
Όλη η Οικονομία προσαρμοσμένη στον Τουρισμό αλλά οι θέσεις εργασίας στον Τουρισμό είναι κυρίως εποχικές. Συνεπώς εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να δουλεύει εκεί όλος ο πληθυσμός.
Εκτός κι αν ο χώρος πλήρωνε τόσο καλά, ώστε το χειμώνα ο εργαζόμενος του Τουρισμού να μην είχε ανάγκη να δουλέψει.
Προφανώς και κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Οπότε το δίλλημα είναι:
Εξαντλητική δουλειά το μισό χρόνο και τον άλλο μισό άνεργος ή άνεργος όλο τον χρόνο μέχρι να βρω κάτι που πιστεύω ότι μου ταιριάζει καλύτερα.
Μισθοί της πείνας
Ο Τουρισμός είναι βαριά βιομηχανία. Με το περιθώριο κέρδους να είναι μικρό,λόγω τεράστιου ανταγωνισμού, κυρίως από χώρες που πωλούν το ίδιο προϊόν με το δικό μας αλλά επειδή είναι εκτός Ευρώ, είναι πολύ πιο φτηνές από τη δική μας.
Οπότε η συμπίεση του εργατικού κόστους είναι μονόδρομος για τις επιχειρήσεις.
Στη γειτονική Ιταλία ,που παρακολουθώ την τηλεόραση και κυρίως τα τοκ-σόου της, βλέπω με ενδιαφέρον να ρίχνουν το φταίξιμο στο “Reddito di Cittadinanza”,το επίδομα που αντιστοιχεί στο βασικό μισθό και το παίρνουν όσοι Ιταλοί πληρούν τις προϋποθέσεις λόγω μακροχρόνιας ανεργίας ή άλλων κοινωνικών κριτηρίων.
Κάτι σαν το “Basic Income”,δηλαδή,του ευρωπαϊκού Βορρά.
Από την άλλη βέβαια και σε εμάς που δεν υπάρχει ούτε ίχνος τέτοιου επιδόματος, (μόλις το 17% των δηλωμένων ανέργων παίρνει κάποιο επίδομα) και ουδέποτε έχει συζητηθεί κάτι ανάλογο, η κατάσταση δεν παύει να είναι παρόμοια.
Το εργατικό προσωπικό που θα μπορούσε να δουλέψει στον Τουρισμό, γιατί έχει τα ανάλογα προσόντα -ξένες γλώσσες,συμπεριφορά κτλ- είτε έχει μεταναστεύσει σε χώρες… “Α’Εθνικής”, είτε μετά από +10 χρόνια κρίσης και 2-3 χρόνια καραντίνας,έχει ρίξει τόσο πολύ τα στάνταρ της ζωής του, που ίσως να μην έχει πια ανάγκη και να εργαστεί.
Replacement Population
Μια λύση βέβαια θα ήταν,ως συνήθως, η εισαγωγή ξένων εργατικών χεριών.
Κάτι που έχει ακουστεί,από συγκεκριμένους ξενοδόχους,στη φάση που τα ξενοδοχεία δεν μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες τους σε υπαλλήλους.
Όμως η Αντικατάσταση Πληθυσμού μπορεί στα χαρτιά να μοιάζει απλή.
Στη λογική ότι φεύγουν δέκα από μια χώρα και τους αντικαθιστούμε με δέκα μετανάστες από μια πιο φτωχή ήπειρο ή περιοχή.
Όμως στην πράξη έχει πολλά τρωτά σημεία.
Αυτοί οι άνθρωποι που έρχονται από χώρες της Αφρικής ή της Ασίας, μπορούν να εξυπηρετήσουν πραγματικά τον τουρίστα; Ή χρειάζονται κάποιο χρόνο και εκπαίδευση για να είναι σε θέση να καλύψουν τα συγκεκριμένα πόστα;
Ειδικά αυτά που οι υπάλληλοι έρχονται σε επαφή με τον πελάτη.
Πριν από λίγα χρόνια στο κύμα των ανθρώπων που ήρθε από τη Συρία,η Γερμανία έκανε επιλογή και διάλεξε αποκλειστικά και μόνο κόσμο που είχε τα χαρακτηριστικά (μόρφωση,ηλικία κά) που η ίδια χρειαζόταν.
Χώρες περιφερειακές και υποβαθμισμένες σαν τη δική μας,απλά απορρόφησαν (και αυτό θα συνεχίσουν να κάνουν δυστυχώς) όσους οι άλλοι δεν ήθελαν.
