Στο άκουσμα γαλλική εξοχή, σίγουρα ο νους όλων πηγαίνει στη μεγάλη ποδηλατάδα της Γαλλίας, την επονομαζόμενη Tour de France, ή στις κατάφυτες με μωβ λεβάντες πεδιάδες του γαλλικού Νότου. Η εικόνα αυτή είναι ολόσωστη με μια μόνο μικρή, αλλά καθοριστική, παράλειψη: την κοιλάδα του Λίγηρα.
Ο ποταμός Λιγηρας, γαλλιστί Λουάρ, είναι ένας από τους μεγαλύτερους ποταμούς της δυτικής Γαλλίας και διασχίζει μια τεράστια κοιλάδα στα δυτικά της χώρας. Ιστορικά, η περιοχή αποτέλεσε κοιτίδα των Βουργούνδιων και άλλων φύλων που στην Αρχαιότητα αναμείχθηκαν με τις ρωμαϊκές provinciae οδηγώντας στην σταδιακή και χρονοβόρα δημιουργία του σημερινού μωσαϊκού της περιοχής. Ωστόσο, από τα νεότερα χρόνια και μετά, η κοιλάδα του Λίγηρα αποτέλεσε έδρα της βασιλικής και αριστοκρατικής εξουσίας στη Γαλλία με αποτέλεσμα την πρωτοφανή πολιτική και πολιτιστική ανάπτυξη της σχετικά ξεχασμένης περιοχής.
Οι πλούσιοι αριστοκράτες της περιοχής ξεκινήσουν να χτίζουν – ακόμα και από μύλους – υπερπολυτελή κάστρα και επαύλεις στις κορυφές των λοφίσκων με σκοπό να εποπτεύουν τις αχανείς καλλιεργήσιμες εκτάσεις στις δύο όχθες του ποταμού Λίγηρα. Οι αρχιτέκτονες και μηχανικοί της εποχής, επηρεασμένοι από την υπερβολική αισθητική της Αναγέννησης, εφάρμοσαν κατά γράμμα τις υψηλές αρχιτεκτονικές επιταγές του νέου ρεύματος και το αποτέλεσμα ήταν υπερπολυτελή κάστρα κατά μήκος του ρου του ποταμού Λίγηρα που προορίζονταν να αποτελέσουν κατοικίες και έδρες των τοπικών ελίτ.
Ωστόσο, με το πέρασμα των χρόνων, τα κάστρα επεκτάθηκαν και έφτασαν να γίνουν σχεδόν παραμυθένιες κατοικίες με αμύθητα πλούτη, τα οποία ωστόσο δυσαρεστούσαν τον λαό. Κάπως έτσι, η μοίρα των κάστρων δεν ήταν η αναμενόμενη. Η Γαλλική Επανάσταση και η εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας οδήγησαν στην κατάργηση της αριστοκρατίας με αποτέλεσμα τα υπερπολυτελή κάστρα να πέσουν σε αχρησία και να ερημώσουν για χρόνια. Για αιώνες, μάλιστα, πολλά από τα κάστρα του Λίγηρα είχαν αφεθεί στο έλεος του χρόνου και των εποχών με τα σημάδια της παρακμής να είναι πιο εμφανή από ποτέ. Μόνο λίγο πριν το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε στην περιοχή και αποφασίστηκε η σταδιακή συντήρηση και αναστήλωση των κάστρων της περιοχής.
Με συνολικά πάνω από 300 κάστρα, η κοιλάδα του Λίγηρα φιλοξενεί μερικά από τα πιο γνωστά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα της Γαλλίας. Κάστρα, όπως το Château d’Amboise ή το Château de Chenonceau, μαγνητίζουν τα βλέμματα των επισκεπτών και εντυπωσιάζουν με την ευρηματικότητα και την αισθητική τους. Ειδικά, μάλιστα, το τελευταίο θυμίζοντας σκηνή βγαλμένη από ταινία της Disney, είναι χτισμένο σχεδόν εξ’ ολοκλήρου πάνω σε μια γέφυρα του ποταμού Λίγηρα και το σκηνικό είναι, φυσικά, κάτι περισσότερο από παραμυθένιο!
Τεράστια κάστρα, επιβλητικοί πύργοι, τείχη και μεγάλοι κήποι συνθέτουν το σκηνικό στην περιοχή γύρω από τον ρου του ποταμού Λίγηρα. Ορισμένα μάλιστα, όπως το Château Royal de Blois ζαλίζουν στην κυριολεξία με τα μεγέθη τους. Με περισσότερες από 70 σκάλες, 500 δωμάτια και 100 τζάκια, το Château Royal de Blois είναι ένα από τα μεγαλύτερα και ιστορικότερα κάστρα στην περιοχή του Λίγηρα, ενώ η μάλλον κακιά φήμη του ως τόπο θανάτου πολλών Ευρωπαίων γαλαζοαίματων τραβά σαν μαγνήτης τους επισκέπτες.
Με θέα στον απέραντο ορίζοντα της γαλλικής εξοχής και τους επιβλητικούς πύργους να διακρίνονται από μακριά, άλλοτε φανερά και άλλοτε κρυμμένα, τα κάστρα του Λίγηρα προσφέρονται για πλήθος δραστηριοτήτων και εκδρομών. Δεν είναι λίγες οι φορές που τοπικοί οινοπαραγωγοί διοργανώνουν wine-tasting στους κήπους των κάστρων, ενώ μεγάλα μουσεία του Παρισιού κατά καιρούς διοργανώνουν επαρχιακές εκθέσεις στις τεράστιες σάλες των κάστρων. Μάλιστα, αρκετοί τουρίστες διοργανώνουν γρήγορες εκδρομές σ’ ένα τουλάχιστον κάστρο πριν φύγουν από την Γαλλία.
Όπως είναι αναμενόμενο σήμερα, όλη η κοιλάδα του Λίγηρα, εξαιτίας της σπάνιας αισθητικής της αξίας, έχει ενταχθεί στην λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και τα περισσότερα από τα κάστρα είναι ανοιχτά όλο τον χρόνο στο κοινό.
