Το πλοίο, που είχε αποπλεύσει από τα Χανιά με προορισμό τον Πειραιά, εξέπεμψε SOS στις 02:06 της 8ης Δεκεμβρίου 1966, όταν τα αμπάρια του άρχισαν να πλημμυρίζουν. Ο κυβερνήτης του, Μανώλης Βερνίκος, έστειλε σήμα κινδύνου, αναφέροντας: «Βυθιζόμαστε!». Λίγο αργότερα, το «Ηράκλειον» βυθίστηκε στο Αιγαίο, παρασύροντας στο θάνατο περισσότερους από 200 επιβάτες.
Παρουσία συγγενών των θυμάτων του ναυαγίου και φορέων τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση χοροστατούντος του πρωτοπρεσβυτέρου της Ιεράς Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου, πατήρ Ευτύχη Πετράκη, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν καταθέσεις στεφάνων.
Ανάμεσα σε όσους παραβρέθηκαν στην επιμνημόσυνη δέηση ήταν ο Σταύρος Λαγωνικάκης και ο Κωνσταντίνος Μπιρικάκης, δύο από τους μόλις 47 διασωθέντες του ναυαγίου.
«Έχουν περάσει πολλά χρόνια, οι αναμνήσεις όμως δεν ξεχνιούνται ποτέ. Ο πόνος της απώλειας δεν ξεχνιέται», τόνισε ο κ. Λαγωνικάκης ο οποίος δεν μπορεί να βγάλει από το μυαλό του τις ώρες που βρισκόταν μέσα στη θάλασσα και πάλευε με τα κύματα.
«Και την ώρα που πνίγηκε η κοπέλα και την ώρα που έρχονταν τα κύματα και μας χτύπαγαν και όταν περνούσε το αεροπλάνο δύο φορές και μας έριξε την φωτοβολίδα για να μας δουν τα καράβια. Την δεύτερη φορά που μας έριξε φωτοβολίδα και δεν ήρθε πάλι κανένα πλοίο ή καράβι, απελπιστήκαμε. Μετά πέρασε ξανά και μας έριξε κάτι σαν πανί ή σεντόνι και μόλις έπεσε στη θάλασσα έγινε μια βάρκα μεγάλη, αλλά ήταν αντίθετα ο αέρας και το πήρε αμέσως. Απελπιστήκαμε, αλλά τελικά ήρθε το καράβι και μας έβγαλε. Όλα αυτά δεν ξεχνιούνται», είπε ο κ. Λαγωνικάκης.
Τα όσα δραματικά βίωσε την ώρα του ναυαγίου αλλά τις ώρες της διάσωσής του περιέγραψε ο Ρεθεμνιώτης Κωνσταντίνος Μπιρικάκης.
«Μπήκαμε από τη Σούδα, πλαγιάσαμε στην καμπίνα και μετά ακούγαμε χτύπους, δεν δώσαμε σημασία. Γύρισε το καράβι από τη δεξιά μεριά και μετά ανεβήκαμε πάνω, πιάσαμε την κουβέρτα στην οποία άναβαν τα φώτα ακόμα. Ήμουν ηλεκτρολόγος και ήξερα ότι σβήσουν τα φώτα, μπήκαν στο μηχανοστάσιο τα νερά. Περίμενα, έσβησαν τα φώτα της κουβέρτας και της γέφυρας. Ανέβηκα στην κουπαστή και μπήκα στη θάλασσα. Βρήκα μια σχεδία, την έπιασα, στην αρχή την έπιασαν πάρα πολλοί, αλλά απομείναμε οκτώ. Και λέει ένα παιδί να πούμε τα ονόματά μας, μετά έφυγαν δύο και απομείναμε έξι. Οι έξι βγήκαμε στο φινλανδικό. Οι Φινλανδοί θυσιάστηκαν γιατί ήμασταν ακόμη στη θάλασσα και έριξαν μια βενζινάκατο με τέσσερα άτομα μέσα και ένας άλλος με στολή έπεσε στη θάλασσα. Εγώ έπιασα ένα σκαλάκι και ανέβηκα πάνω, με περιποιήθηκαν και μετά ήρθε ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο Λιμενάρχης και δύο δημοσιογράφοι. Το καράβι ήταν γκαζάδικο και δεν χώραγε να μπει στο λιμάνι. Και ήρθε ένα μικρό καραβάκι και μας πήρε».
«Οι μνήμες είναι ζωντανές» τόνισε η κόρη διασωθέντα του ναυαγίου «Ηράκλειον», Πηγή Μπελώνη η οποία εδώ και 25χρονια ερευνά την υπόθεση, αναζητώντας απαντήσεις.
«Παρότι 58χρονια μετά οι μνήμες δεν έχουν αποκατασταθεί. Η αλήθεια δεν έχει βγει στο φως της δημοσιότητας. Περίπου 25 χρόνια ερευνώ αυτή την τραγωδία και η έρευνά μας είναι σε εξέλιξη με μια μεγάλη ομάδα σοβαρών ερευνητών. Είμαστε κοντά προς το τέλος. Αυτό βέβαια δεν θα ικανοποιήσει τις οικογένειες που έμειναν με ορφανά παιδιά. Είναι τραγικές οι στιγμές που πέρασαν οι οικογένειες που είχαν δυο, τρεις, τέσσερις, πέντε νεκρούς», ανέφερε.
«Σαν σήμερα 58 χρόνια πριν συνέβη μια από τις πιο τραγικές ναυτικές τραγωδίες στη χώρα μας, με αποτέλεσμα 224 συνάνθρωποι μας να χάσουν άδικα την ζωή τους. Είμαστε σήμερα εδώ να τιμήσουμε την μνήμη τους και βέβαια να ευχηθούμε ποτέ ξανά στο μέλλον να μην βιώσουμε τέτοια κατάσταση, τέτοια τραγωδία», δήλωσε ο βουλευτής Χανίων της Νέας Δημοκρατίας, Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης.
«Μια πλατεία και ένα άγαλμα μας θυμίζουν το τραγικό συμβάν στη μνήμη των θυμάτων του ναυαγίου “Ηράκλειον”. Θεωρώ ότι αυτό το συμβάν ήταν η έναρξη για να δημιουργηθεί η ΑΝΕΚ και βεβαίως να αλλάξει τελείως το τοπίο στην ακτοπλοΐα γενικότερα στην Ελλάδα. Θα ήθελα να κλείσω αναφέροντας δύο στίχους του Σεφέρη, οι οποίοι είναι πολύ χαρακτηριστικοί για το γεγονός: Πήρε στη δύνη ψυχή φυγόκεντρη που μας αφήνει σε πίκρα απόμερη», σημείωσε ο Σύμβουλος Διοίκησης της Attica Group, Σπύρος Πρωτοπαπαδάκης.
Χθες, οι επιβάτες και το πλήρωμα του πλοίου «Έλυρος» της ΑΝΕΚ απέδωσαν φόρο τιμής στα θύματα του ναυαγίου, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού από Χανιά προς Πειραιά. Τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή, ήχησε η κόρνα του πλοίου και τα μέλη του πληρώματος έριξαν στα παγωμένα νερά στεφάνι στη μνήμη των θυμάτων.
Το «Ηράκλειον» μετέφερε 206 επιβάτες και 65 μέλη του πληρώματος. Πάνω από 200 επιβάτες έχασαν την ζωή τους. Οι ομάδες διάσωσης που έφτασαν στην περιοχή και τα πλοία που συμμετείχαν στις επιχειρήσεις, κατάφεραν να διασώσουν μόνο 47 επιζώντες και να ανασύρουν 25 σορούς. Στη συνέχεια κηρύχθηκε εθνικό πένθος διάρκειας μίας εβδομάδας, ενώ αναζητήθηκαν αυστηρές ευθύνες από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, την πλοιοκτητική εταιρεία και το πλήρωμα.
Η 8η Δεκεμβρίου αποτελεί ημέρα διπλού πένθους για τα Χανιά. Τρία χρόνια μετά, στις 8 Δεκεμβρίου 1969, αεροσκάφος της Ολυμπιακής, το οποίο είχε απογειωθεί από τα Χανιά, κατέπεσε στην Κερατέα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους και οι 90 επιβαίνοντες.
Το πρωί, τελέστηκε μνημόσυνο στη μνήμη των θυμάτων από τις δύο τραγωδίες στο εκκλησάκι του Αγίου Ποταπίου, στο Γηροκομείο Χανίων.
