Η κλιματική αλλαγή σημαίνει ότι η ερημοποίηση είναι ένα αυξανόμενο πρόβλημα, με 250 εκατομμύρια ανθρώπους να επηρεάζονται άμεσα από την υποβάθμιση της άλλοτε εύφορης γης.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, το ζήτημα επηρεάζει το ένα τρίτο της επιφάνειας της Γης, αποξηραίνοντας τμήματα της Αφρικής, της Νότιας Αμερικής, της Νότιας Ευρώπης, της Κίνας και το ένα τρίτο του εδάφους των ΗΠΑ. Η ανάκτηση των άνυδρων εδαφών και η μετατροπή τους ξανά σε καλλιεργήσιμα χωράφια θα μπορούσε να είναι το κλειδί για να διασφαλίσουμε ότι θα είμαστε σε θέση να θρέψουμε τον πληθυσμό του πλανήτη.
Η Sand to Green είναι μια μαροκινή startup που μπορεί να μετατρέψει ένα κομμάτι ερήμου σε μια βιώσιμη και κερδοφόρα φυτεία μέσα σε πέντε χρόνια, σύμφωνα με την Wissal Ben Moussa, συνιδρύτρια και επικεφαλής της.
«Η ερημοποίηση είναι το μέλλον πολλών χωρών σήμερα», λέει. «Η λύση μας είναι η χρήση της αγροδασοπονίας για τη δημιουργία ενός νέου είδους γεωργίας που είναι βιώσιμη και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή».
Το σύστημα μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε κοντά σε μια πηγή υφάλμυρου νερού, το οποίο η Sand to Green αφαλατώνει χρησιμοποιώντας ηλιακή τεχνολογία.
Στη συνέχεια, φυτεύει στον ίδιο χώρο μια ποικιλία οπωροφόρων δέντρων και βοτάνων – μια πρακτική γνωστή ως συγκαλλιέργεια – και αρδεύει με σταγόνες τις ρίζες τους απευθείας με το αφαλατωμένο νερό, για να ελαχιστοποιήσει την εξάτμιση.
Το έδαφος αναγεννάται χρησιμοποιώντας αυτό που η Sand to Green αποκαλεί «πράσινη κοπριά», ένα μείγμα που περιλαμβάνει κομπόστ, βιοάνθρακα και μικροοργανισμούς που βοηθούν το έδαφος να «ξυπνήσει», σύμφωνα με την Ben Moussa.
Ο βιοάνθρακας είναι μια μορφή ξυλάνθρακα που μπορεί να βοηθήσει τα άνυδρα εδάφη να συγκρατήσουν το νερό. Αυτό επιτρέπει σε ορισμένα βότανα να είναι έτοιμα για συγκομιδή μετά από μόλις δύο χρόνια.
Σε μια δοκιμή 50 στρεμμάτων στο νότιο Μαρόκο, η οποία διεξάγεται από το 2017, η Sand to Green δοκίμασε μια ποικιλία φυτών αναζητώντας εκείνα με τις καλύτερες επιδόσεις. «Τα τρία αγαπημένα μου δέντρα είναι η χαρουπιά, η συκιά και η ροδιά», λέει η Ben Moussa. «Είναι ενδημικά στις περιοχές όπου θέλουμε να αναπτυχθούν, έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία όσον αφορά τους καρπούς τους, αλλά είναι και πολύ ανθεκτικά».
Μεταξύ των αρωματικών φυτών συγκαλλιέργειας που έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία είναι το δεντρολίβανο, το γεράνι, το βέτιβερ και η σιτρονέλλα, τα οποία η Ben Moussa περιγράφει ως «πολύ χαμηλής συντήρησης και πολύ υψηλού περιθωρίου κέρδους».
Η ζημιά από την ερημοποίηση
Μια έρευνα του 2018 από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης διαπίστωσε ότι η παγκόσμια οικονομία θα χάσει 23 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2050 εξαιτίας της υποβάθμισης της γης, ενώ η λήψη επείγουσας δράσης θα κόστιζε μόνο ένα κλάσμα αυτού – 4,6 τρισεκατομμύρια δολάρια. Η υποβάθμιση της γης ή η ξηρασία επηρεάζουν 169 χώρες, με την Ασία και την Αφρική να πλήττονται περισσότερο.
Η Sand to Green αναφέρει ότι οι τεχνικές της θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε χώρες όπως η Μαυριτανία, η Σενεγάλη, η Ναμίμπια, η Αίγυπτος, η αραβική χερσόνησος, ορισμένα μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών και οι ακτές του Μεξικού. «Μπορούμε να πάμε οπουδήποτε στον κόσμο, αρκεί να έχουμε πρόσβαση σε υφάλμυρο νερό», λέει η Ben Moussa. «Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει πολύ από αυτό κατά μήκος των παράκτιων περιοχών».
