Την άμεση αντίδραση Αθήνας και Ουάσιγκτον προκάλεσαν οι ευθείες απειλές πολέμου του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε περίπτωση που η χώρα μας ασκήσει το αναφαίρετο δικαίωμά επέκτασης στα 12 ν.μ. των χωρικών της υδάτων ακόμη και νοτίως και δυτικώς της Κρήτης.
Την Πέμπτη, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για τον απολογισμό της τουρκικής διπλωματίας κατά το 2022, ο Τσαβούσογλου προειδοποίησε την Ελλάδα πως η Άγκυρα δεν θα επιτρέψει επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, «ούτε στο 1 μίλι» υπενθυμίζοντας το casus belli του 1995.
«Η στάση μας στο θέμα αυτό είναι ξεκάθαρη. Όχι μόνο στα 12 μίλια δεν θα επιτρέψουμε την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, αλλά ούτε στο 1 μίλι. Η απόφαση που ελήφθη από το κοινοβούλιο μας το 1995 για αυτό το θέμα είναι σαφής και εξακολουθεί να ισχύει» δήλωσε προκλητικά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, σχολιάζοντας πληροφορίες για επικείμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. νοτίως και δυτικώς της Κρήτης. Νόμιμο δικαίωμα της χώρας μας, που απορρέει από το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας.
Ο ίδιος μάλιστα παρουσίασε και σχετικό χάρτη, υποστηρίζοντας πως εφόσον η Ελλάδα προχωρήσει στην κίνηση αυτή, ένα τουρκικό πλοίο που θα ξεκινάει από την Κωνσταντινούπολη δεν θα μπορεί να φτάσει ελεύθερα στην Μεσόγειο. «Εμείς συνεχίζουμε να προστατεύουμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Το υπουργείο Άμυνας μας βρίσκεται στο πεδίο και εμείς διεκδικούμε παράλληλα τα δικαιώματά μας μέσω της διπλωματίας» τόνισε, ζητώντας από την χώρα μας να μην τρέχει πίσω από «ψευτο-ηρωισμούς» και να μην μπει σε περιπέτειες. «Ξέρετε πολύ καλά ότι αυτό θα έχει άσχημη κατάληξη για εσάς» δήλωσε, απειλώντας ευθέως την Ελλάδα.
Αντίδραση Αθήνας και Ουάσιγκτον
Άμεση ήταν η αντίδραση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που εξέφρασε τη θλίψη του για τα όσα δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, ζητώντας από τις δύο χώρες να συνεργαστούν για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή.
«Σε μια εποχή που η ενότητα χρειάζεται περισσότερο μεταξύ των Συμμάχων μας, οι Ηνωμένες Πολιτείες λυπούνται για την κλιμάκωση των προκλητικών δηλώσεων. Προτρέπουμε όλους τους Συμμάχους μας να αποφεύγουν απειλές και προκλητική ρητορική που μόνο θα αυξήσει την ένταση και δεν θα βοηθήσει κανέναν» αναφέρει η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, καταλήγοντας:
«Συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τους Συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ, Ελλάδα και Τουρκία, να συνεργαστούν για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή και για την επίλυση των διαφορών με διπλωματικό τρόπο. Η Ελλάδα και η Τουρκία είναι και οι δύο ισχυροί εταίροι και βασικοί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ των Ηνωμένων Πολιτειών».
Για «ωμή και πρωτόγνωρη απειλή βίας» από την Τουρκία, έκανε λόγο το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, σχολιάζοντας τις απειλές του Τσαβούσογλου. «Η Τουρκία θα πρέπει επιτέλους να καταλάβει ότι υπάρχουν κανόνες που ακολουθούν όλα τα πολιτισμένα και ευνομούμενα κράτη. Το να απειλείς με χρήση βίας επειδή δεν σου αρέσουν οι κανόνες, παραπέμπει σε άλλους αιώνες και σίγουρα όχι στον 21ο» δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γιώργος Αρναούτης.
«Είναι δε, απορίας άξιο ο απειλών να απαιτεί ταυτόχρονα από τον αμυνόμενο να αποστερηθεί τα νόμιμα μέσα προστασίας της κυριαρχίας του. Η γειτονιά μας δεν χρειάζεται ταραξίες, δεν χρειάζεται αναχρονιστικούς αναθεωρητισμούς. Χρειάζεται κράτη που σέβονται το Διεθνές Δίκαιο, όπως η Ελλάδα, η οποία το έχει αποδείξει μέσω συμφωνιών που έχει συνάψει με γειτονικές χώρες βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας», συνέχισε ο εκπρόσωπος του υπουργείο Εξωτερικών, προσθέτοντας: «Στην ωμή και πρωτόγνωρη για τα σύγχρονα δεδομένα απειλή βίας, η Ελλάδα προτάσσει τους κανόνες, ασκώντας όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο».
Προηγήθηκε δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου, με την οποία επισήμανε πως: «Η Ελλάδα ούτε εκφοβίζεται, ούτε τρομοκρατείται» και χαρακτηρίζοντας ως «αδιέξοδη» την τακτική που ακολουθεί η Άγκυρα. «Η Ελληνική Κυβέρνηση πολιτεύεται με αποκλειστικό γνώμονα το διεθνές δίκαιο και τα εθνικά συμφέροντα. Δεν ετεροπροσδιορίζεται επ’ ουδενί, πόσο μάλλον στα κυριαρχικά μας δικαιώματα», ανέφερε, καταλήγοντας σε έντονο ύφος. «Η τακτική των απειλών και των προκλήσεων, στην οποία επιδίδεται η Τουρκία, είναι απολύτως αδιέξοδη, αφού η Ελλάδα ούτε εκφοβίζεται, ούτε τρομοκρατείται. Θα ήταν χρήσιμο οι Τούρκοι αξιωματούχοι να αναλογιστούν το αδιέξοδο και να μην συνεχίσουν στον ίδιο δρόμο και τη νέα χρονιά».
Απάντηση στη νέα φραστική επίθεση του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, έδωσε και ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγωτόπουλος, ο οποίος τόνισε πως: «Η Ελλάδα δεν απειλεί, αλλά και δεν της αρέσει να απειλείται», επαναλαμβάνοντας πως: «η κυβέρνηση πολιτεύεται και λειτουργεί με γνώμονα το εθνικό συμφέρον και στη βάση των κανόνων που διέπουν την ειρηνική συμβίωση μεταξύ κρατών, δηλαδή το Διεθνές Δίκαιο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου».
Σε δήλωση στο Action 24, ο υπουργός Άμυνας επεσήμανε πως: «Η δήλωση περί “casus belli” που αναφέρεται στη δυνατότητα της Ελλάδας να ασκήσει ένα νόμιμο δικαίωμά της, περισσότερο παραπέμπει σε προκλητικό αναθεωρητισμό παρά σε συμπεριφορά Συμμάχου στο πλαίσιο της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Συνεπώς θα πρέπει να προβληματίσει πολλούς».
Τις τελευταίες μέρες τουρκικά ΜΜΕ αναφέρονται με πηχυαίους τίτλους σε στις πληροφορίες για πιθανή αύξηση των θαλάσσιων χωρικών υδάτων στα 12 ν,μ δυτικώς και νοτίως της Κρήτης, κάνοντας λόγο για «τακτικές της ελληνικής κυβέρνησης, που στοχεύουν στο να μεταφέρουν την ένταση ανάμεσα στις δύο χώρες στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».