Η ιστορία των περιλάλητων υποκλοπών καταδεικνύει, πρωτίστως, τις θεσμικές ανεπάρκειες τούτης της χώρας. Δε νομίζω να υπάρχουν πολλές χώρες στον κόσμο που ένα πρωτοσέλιδο εφημερίδας (Documento) θα κατήγγειλε ως παρακολουθούμενο από το πρωθυπουργικό περιβάλλον το μισό υπουργικό συμβούλιο, μαζί με δημοσιογράφους, συζύγους πολιτικών και παράγοντες που έχουν σχέση με έναν εκ των σημαντικότερων επιχειρηματιών της χώρας. Την ίδια ώρα, άλλη εφημερίδα (ΤΑ ΝΕΑ) ανεβάζει τον αριθμό των υπό παρακολούθηση πολιτών στους 106 και φωτογραφίζει και τον άνθρωπο που διαθέτει το σχετικό αρχείο. Σύμφωνα με το δημοσίευμα πρόκειται για έναν επιχειρηματία που εμπορεύονταν το κακόβουλο λογισμικό και που υποτίθεται προσπαθεί να «κάνει deal» για να πέσει στα μαλακά (τώρα πως γίνεται να επιδιώκει «να πέσει στα μαλακά» όταν ο ίδιος φέρεται να «αποκαλύπτει» ένα θέμα που δεν υπήρχε στη δημόσια συζήτηση χωρεί πολύ συζήτηση).
Γιατί, όμως, τα ανωτέρω δημοσιεύματα είναι προκλητικά παράδοξα; Για πολλούς λόγους. Πρώτα πρώτα γιατί όλοι γράφουν και καταγγέλλουν δίχως να επικαλούνται ούτε καν ενδείξεις (πόσω μάλλον αποδείξεις). Σε ποια σοβαρή χώρα του κόσμου τέτοια δημοσιεύματα θα μπορούσαν να σταθούν δίχως να συνοδεύονται από κάποιο αποδεικτικό υλικό; Αλλά και σε ποια σοβαρή χώρα του κόσμου, ο πρωθυπουργός δεν θα διέψευδε το περιεχόμενο των δημοσιευμάτων αλλά θα έσπευδε να αποστασιοποιηθεί προσωπικά κάθε ευθύνης; Δηλαδή να αποδέχεται εμμέσως ότι έγιναν παράνομες πράξεις (παρακολουθήσεις), ακόμη και από το μέχρι πρότινος κοντινό του περιβάλλον, αλλά όχι από τον ίδιο… Σε ποια σοβαρή χώρα του κόσμου, σε συνέντευξη σε τηλεοπτικό μέσο εθνικής εμβέλειας, ένας πρωθυπουργός θα καθιστούσε «βασικό συνομιλητή» του έναν δημοσιογράφο και έναν επιχειρηματία; Εντέλει σε ποια σοβαρή χώρα του κόσμου οι καταγγέλλοντες δημοσιογράφοι θα πήγαιναν … για καφέ στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας και θα έπαιζαν τις κουμπάρες με τον ανώτατο εισαγγελέα (έχουμε αποδείξεις για τις καταγγελίες αλλά δεν τις λέμε ακόμη…)
Όλα τα ανωτέρω γεγονότα που βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες δεν καταδεικνύουν μόνον προσωπικές αβελτηρίες. Αποδεικνύουν και θεσμικές ανεπάρκειες. Δεν υπάρχει κράτος εάν ένας ιδιώτης με «σοφιστικέ» λογισμικό μπορεί να παρακολουθεί το μισό υπουργικό συμβούλιο. Τούτο θα έπρεπε να είχε αποτραπεί από την ΕΥΠ και την αστυνομία. Έχουμε ασφαλές κράτος ή όχι; Είναι δυνατόν να μπορεί οποιοσδήποτε να (κρυφ)ακούει τις συνομιλίες του υπουργού εξωτερικών και του υπουργού προστασίας του πολίτη; Τις πλέον απόρρητες και εθνικά ευαίσθητες; Εάν του επιτρέπονταν κάτι τέτοιο από πρωθυπουργικά κέντρα ή παράκεντρα εξουσίας πάλι αποδεικνύεται ότι η κρατική οντότητα έχει υπονομευτεί. Διότι δε λειτούργησαν τα θεσμικά αντίβαρα. Από την ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου και των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) και το κοινοβούλιο μέχρι την αστυνομία και τις υπηρεσίες αντικατασκοπίας.
Πολλά από όσα αποκαλύπτονται τις τελευταίες ημέρες είχαμε υπαινιχθεί και με παλαιότερη αρθρογραφία μας. Έκτοτε η ανεπάρκεια των θεσμών επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά. Οι μόνοι που διατηρούν τη σοβαρότητά τους είναι οι «κοριοί». Γνωρίζουν τι και πότε πρέπει να πράξουν. Και απλώς ζουν ανάμεσά μας, ανέγγιχτοι, άσπιλοι και αμόλυντοι, έχοντας, όμως, «μολύνει» όχι μόνον το λογισμικό των θυμάτων τους αλλά και το δημοκρατικό πολίτευμα.