Μια εντυπωσιακή κλίμακα που οδηγεί σε έναν εξίσου εντυπωσιακό πλακόστρωτο δρόμο της περιόδου της Ρωμαιοκρατίας έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη ήδη από τις πρώτες ημέρες των φετινών ανασκαφών στην αρχαία Λύκτο του Δήμου Μινώα Πεδιάδος, υπό την ευθύνη του καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον Άγγελου Χανιώτη.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ Κρήτης 92,1 και την Ελένη Βακεθιανάκη, ο κ. Χανιώτης εξήγησε ότι πρόκειται για δρόμο με λειτουργία πλατείας, καθώς έχει πλάτος τέσσερα μέτρα και ανασκαμμένο μήκος επτά μέτρων, με πολύ μεγάλες ορθογώνιες πλάκες ,επιμελώς τοποθετημένες ώστε να δημιουργούν την εικόνα μωσαϊκού.
Υπενθυμίζεται ότι η έρευνά του επικεντρώνεται σε ένα πάρα πολύ σημαντικό κτίριο δημόσιου χαρακτήρα των αυτοκρατορικών χρόνων που συνδύαζε τη λειτουργία του Βουλευτηρίου (ανασκαμμένο από τον αρχαιολόγο Γιώργο Ρεθεμνιωτάκη τη δεκαετία του 1980) και το Σεβαστείον-χώρο λατρείας του ρωμαίου αυτοκράτορα όπου έχει ήδη ανακαλυφθεί ένα άγαλμα πιθανότατα του θωρακοφόρου αυτοκράτορα Τραϊανού.
«Πέρυσι σταματήσαμε την ανασκαφή στην αρχή μιας κλίμακας, μιας εντυπωσιακής σκάλας που οδηγούσε προς το Σεβαστείον (αίθριο, ίσως με μικρές στοές κατά μήκος των τοίχων, με βάθρα όπου τοποθετούνταν χάλκινα ή επάργυρα πορτρέτα του Ανδριανού και των γυναικείων μελών της οικογένειας του) και φέτος θέλαμε να δούμε, προς τα κάτω, που οδηγεί. Περίμενα ότι θα συνεχίζονταν βαθύτερα, πιστεύω όμως ότι με την ανασκαφή θα φτάσουμε σε χαμηλότερο επίπεδο. Με την αφαίρεση των επιχώσεων στο σημείο, αυτό το κτίριο αποκτά πραγματικά μια νέα εικόνα. Έχουμε τελειώσει την ανασκαφή του 90% του κτιρίου, ενώ το μη ανασκαμμένο τμήμα βρίσκεται κοντά σε αναλημματικό τοίχο που στηρίζει τον λόφο όπου βρίσκεται η ακρόπολη της Λύττου και υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, φέτος εντοπίστηκε ο νοτιότερος τοίχος του Σεβαστείου και την επόμενη χρονιά θα αρχίσει η μελέτη της αρχιτεκτονικής των υπόλοιπων ευρημάτων. «Ήδη αρχίσαμε τη μελέτη ενός από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα για την αρχιτεκτονική του κτιρίου, των εκατοντάδων θραυσμάτων (κάποια με ανάγλυφα σχέδια), εισηγμένων πολύχρωμων μαρμάρων από Σκύρο, Κάρυστο, Μικρά Ασία, βάρους 1,5 τόνων, που κοσμούσαν τους τοίχους του κτιρίου. Η μελέτη προέλευσής τους θα καταδείξει τον τεράστιο πλούτο της Λύκτου» τόνισε ο κ. Χανιώτης ο οποίος πρόσθεσε ότι, ναι μεν ο μινωικός πολιτισμός μάς εντυπωσιάζει με τα επιτεύγματά του, όμως η κρητική ιστορία έχει συνέχεια και ένα μέρος της είναι η περίοδος της Ρωμαιοκρατίας, με πολύ μεγάλη οικονομική και κοινωνική ακμή για το νησί.
Εξάλλου, στις 3 Αυγούστου θα παρουσιαστούν τα φετινά ευρήματα και ένας τόμος που εξέδωσαν ο κ. Χανιώτης με την αρχαιολόγο Καλλιόπη Γκαλανάκη, με κείμενα επιστημόνων πολλών ειδικοτήτων για την ιστορία και αρχαιολογία της περιοχής.
Ας σημειωθεί ότι το φετινό ανασκαφικό πρόγραμμα στην αρχαία Λύκτο όπου εργάζονται δύο ομάδες, ξεκίνησε στις αρχές Ιουνίου με τον αρχαιολόγο Αντώνη Κοτσώνα, με εργασίες στα πρωιμότερα στρώματα της Λύττου, και θα διαρκέσει έως τις αρχές Αυγούστου για τη μεταγενέστερη περίοδο της Ρωμαιοκρατίας, ενώ ανασκάπτεται και μία βυζαντινή Βασιλική με υπεύθυνη την Έφορο Αρχαιοτήτων Ηρακλείου Βασιλική Συθιακάκη.
Aκούστε όσα είπε ο καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον Άγγελος Χανιώτης στον ΣΚΑΪ Κρήτης 92,1 και την Ελένη Βακεθιανάκη:
