Στη συνεδρίαση της Επιτροπής Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO θα κριθεί αυτή την εβδομάδα η εγγραφή των ανακτόρων του Μινωικού Πολιτισμού στον κατάλογο.
Η Επιτροπή συνεδριάζει από τις 6 έως τις 16 Ιουλίου στο Παρίσι και ανάμεσα στις άλλες εργασίες της θα κληθεί να αποφασίσει και τις υποψηφιότητες που έχουν κατατεθεί για νέες εγγραφές. Ανάμεσα σε αυτές είναι και ο φάκελος με τα Μινωικά Ανάκτορα. Η σχετική συζήτηση αναμένεται να διεξαχθεί μετά τις 10 Ιουλίου, πιθανόν στις 12, οπότε, εκτός απροόπτου, θα έχουμε και απόφαση.
Ωστόσο το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Αξιοθέατων (International Council of Monuments and Sites), το οποίο έχει γνωμοτοδοτικό χαρακτήρα και αποτελείται από ειδικούς επιστήμονες που εξετάζουν λεπτομερώς τους φακέλους ενώ πραγματοποιούν και επιτόπιες αυτοψίες, έχει ήδη αποφανθεί αρνητικά για την άμεση εγγραφή.
Συγκεκριμένα, στο πόρισμα του Συμβουλίου αναφέρεται ότι ενώ η υποψηφιότητα των Μινωικών Ανακτόρων πληροί αρκετές από τις προϋποθέσεις ώστε να εγγραφεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, η σύσταση προς την Επιτροπή είναι να την αναπέμψει πίσω στην Πολιτεία (ελληνική κυβέρνηση) ώστε εκείνη να προβεί σε κάποιες διορθωτικές ενέργειες.
Μεταξύ άλλων γίνεται αναφορά στην αναγκαιότητα βελτίωσης του περιβάλλοντα χώρου στην Κνωσό, την Φαιστό, τα Μάλια, την Ζάκρο και την Ζώμινθο, αλλά και ανάπτυξης μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης του τουρισμού μέσω της οποίας θα δημιουργηθεί ένα ενιαίο πλαίσιο που “να ισορροπεί την προσβασιμότητα με τη διατήρηση”.
Σημειώνεται ότι η εκτίμηση του Συμβουλίου είναι κρίσιμη αλλά όχι δεσμευτική για την Επιτροπή που μπορεί να αποφασίσει διαφορετικά εφόσον κρίνει ότι οι προτεινόμενες “διορθώσεις” μπορούν να υλοποιηθούν σχετικά γρήγορα.
Η πλήρης πρόταση του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Αξιοθέατων (International Council of Monuments and Sites – ICOMOS) προς την επιτροπή για τα Μινωικά Ανάκτορα:
“Συστάσεις σχετικά με την εγγραφή
Η ICOMOS προτείνει να αναπεμφθεί η υποψηφιότητα των Μινωικών Ανακτόρων πίσω στο Κράτος Μέλος (Ελλάδα) ώστε να:
• Εξετάσει την ευθυγράμμιση του καθεστώτος προστασίας του τμήματος της Κυδωνίας (006) με το καθεστώς των άλλων τμημάτων (Ζώνη Α), προκειμένου να του παράσχει το υψηλότερο επίπεδο νομικής προστασίας και να δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο σύστημα παρακολούθησης για την εποπτεία των αδειοδοτήσεων και των κατασκευαστικών δραστηριοτήτων στα Χανιά, όπου βρίσκεται η Κυδωνία.
• Αναπτύξει περαιτέρω το σχέδιο διαχείρισης, συμπεριλαμβάνοντας: λεπτομερείς στρατηγικές μακροπρόθεσμης συντήρησης και στρατηγική αντιμετώπισης κινδύνων που να απαντούν στην κλιματική αλλαγή και να ενσωματώνουν τα χαρακτηριστικά της προτεινόμενης Εξαιρετικής Παγκόσμιας Αξίας (Outstanding Universal Value) για ολόκληρη τη σειρά και κάθε τμήμα χωριστά, μια ολοκληρωμένη στρατηγική διαχείρισης τουρισμού που να περιλαμβάνει την παρουσίαση και ερμηνεία της συνολικής σειράς και κάθε τμήματος, εξασφαλίζοντας ότι οι πρωτοβουλίες διαχείρισης επισκεπτών θα επεκτείνονται πέρα από τα μεμονωμένα μνημεία, δημιουργώντας ένα ενιαίο πλαίσιο που να ισορροπεί την προσβασιμότητα με τη διατήρηση.
Πρόσθετες προτάσεις:
Επιπλέον, η ICOMOS προτείνει στο Κράτος Μέλος να εξετάσει τα εξής:
α) Τη βελτίωση και ευθυγράμμιση των ορίων των ζωνών προστασίας με τα φυσικά χαρακτηριστικά του εδάφους για τα τμήματα Κνωσός (001), Φαιστός (002), Μάλια (003), Ζάκρος (004) και Ζώμινθος (005), προκειμένου να προστατευθούν τα μνημεία από οπτικές επιπτώσεις στην ακεραιότητά τους και να διατηρηθεί η σχετική σχέση με το φυσικό τους περιβάλλον, μέσω μικρής τροποποίησης των ορίων, όταν οι νομικές και πρακτικές παράμετροι το επιτρέπουν.
β) Την σαφή διάκριση ανάμεσα σε αυθεντικά αρχαιολογικά ευρήματα και μεταγενέστερες ανακαινίσεις που πραγματοποιήθηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα από τον Sir Arthur Evans, ώστε να διασφαλιστεί ότι η τεκμηρίωση της προτεινόμενης Εξαιρετικής Παγκόσμιας Αξίας βασίζεται σε αυθεντικό υλικό.
γ) Την πρακτική εφαρμογή των βασικών δεικτών παρακολούθησης και τη συγκέντρωση αρχικών δεδομένων για την ανάπτυξη ενός ισχυρού αρχείου παρακολούθησης.
δ) Την επέκταση της ψηφιακής τεκμηρίωσης σε όλα τα τμήματα.
ε) Τη συνέχιση της ενημέρωσης του Παγκόσμιου Κέντρου Πολιτιστικής Κληρονομιάς σχετικά με τις τρέχουσες ανασκαφές και τις προσπάθειες συντήρησης στο τμήμα της Κυδωνίας (006).
στ) Την ενημέρωση του Παγκόσμιου Κέντρου Πολιτιστικής Κληρονομιάς για τυχόν προθέσεις υλοποίησης ή εξουσιοδότησης σημαντικών έργων που ενδέχεται να επηρεάσουν την προτεινόμενη Εξαιρετική Παγκόσμια Αξία της υποψήφιας περιοχής, σύμφωνα με το παράγραφο 172 του Οδηγού Λειτουργίας για την Υλοποίηση της Συμβάσεως για την Παγκόσμια Κληρονομιά. Αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, δραστηριότητες ανάπτυξης εντός των ζωνών προστασίας, αστική επέκταση γύρω από το τμήμα Κυδωνίας (006), και όποια και οποιαδήποτε δραστηριότητα κατασκευής κοντά στα τμήματα, με ένα σαφές πρωτόκολλο για την εκτίμηση επιπτώσεων και τις προληπτικές στρατηγικές μετριασμού,
ζ) Ανάπτυξη και εφαρμογή μηχανισμού Εκτίμησης Επιπτώσεων Πολιτιστικής Κληρονομιάς για όλες τις προτάσεις ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων, αλλά όχι περιοριζόμενων σε, αστικοποιήσεις, υποδομές τουρισμού και πιθανές τροποποιήσεις σχετικές με τα τμήματα, σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες της ICOMOS για την εκτίμηση επιπτώσεων της κληρονομιάς”.
Κ.ΚΕΦ.
