Η δολοφονία του επικεφαλής της πολιτικής πτέρυγας Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη του Ιράν, τα ξημερώματα της Τετάρτης, κλιμακώνει επικίνδυνα τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Η Χαμάς κατηγορεί το Ισραήλ για τη δολοφονία, την οποία ωστόσο η κυβέρνηση Νετανιάχου δεν παραδέχεται προς το παρόν, υποστηρίζοντας πως η μόνη επίθεση που εξαπέλυσε ήταν εναντίον του διοικητή της Χεζμπολάχ Fuad Shukr στη Βηρυτό.
Ο Χανίγια βρισκόταν στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία του νέου προέδρου του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν.
Το Ιράν έχει δηλώσει ότι ερευνά τη δολοφονία, αλλά μετά τις 7 Οκτωβρίου, Ισραηλινοί αξιωματούχοι είχαν απειλήσει δημοσίως ότι ανώτεροι ηγέτες της Χαμάς ήταν στη λίστα των στόχων της. Σε ηχογραφήσεις που δημοσιοποιήθηκαν στις 4 Δεκεμβρίου 2023, ο επικεφαλής της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών Shin Bet, Ronen Bar, δήλωσε ότι η χώρα θα σκοτώσει ηγέτες της Χαμάς «σε κάθε τοποθεσία, στη Γάζα, στη Δυτική Όχθη, στον Λίβανο, στην Τουρκία, στο Κατάρ,παντού».
Η δολοφονία του Χανίγια στην Τεχεράνη ακολουθεί επίσης ένα μακρύ μοτίβο δολοφονιών Παλαιστινίων ηγετών, από τη Ρώμη μέχρι το Παρίσι, από τη Βηρυτό μέχρι την Αθήνα και από τη Γάζα μέχρι την Τύνιδα. Το Ισραήλ σπάνια έχει αναλάβει την ευθύνη για τις δολοφονίες – αν και συνήθως δεν αρνείται το ρόλο του. Και οι αναλυτές είναι πεπεισμένοι ότι αυτές οι δολοφονίες φέρουν τη σφραγίδα του Ισραήλ, που εκτείνεται σε περισσότερο από μισό αιώνα.
Το ιστορικό των δολοφονιών Παλαιστινίων
Σάλεχ αλ-Αρούρι | Ιανουάριος 2024, Βηρυτός, Λίβανος
Ο Al-Arouri, 57 ετών, ήταν αναπληρωτής επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς και ένας από τους ιδρυτές της ένοπλης πτέρυγας της ομάδας, των Ταξιαρχιών Qassam. Δολοφονήθηκε σε επίθεση μη επανδρωμένου αεροσκάφους σε προάστιο της Βηρυτού.
Ζούσε εξόριστος στο Λίβανο, αφού πέρασε 15 χρόνια σε ισραηλινή φυλακή. Πριν ξεκινήσει ο πόλεμος στις 7 Οκτωβρίου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε απειλήσει να τον σκοτώσει.
Το Ισραήλ δεν ανέλαβε την ευθύνη για το θάνατό του.
Μαχμούντ αλ-Μαμπχούχ | Ιανουάριος 2010, Ντουμπάι, ΗΑΕ
Ο Μαχμούντ αλ-Μαμπχούχ ήταν στρατιωτικός διοικητής στις Ταξιαρχίες Qassam, υπεύθυνος για την επιμελητεία και την προμήθεια όπλων.
Ίδρυσε τη Μονάδα 101, με αποστολή την απαγωγή ισραηλινών μαχητών. Ο αλ-Μαμπχούχ δολοφονήθηκε στο πεντάστερο ξενοδοχείο Al Bustan Rotana στο Ντουμπάι. Η επίθεση πιστεύεται ευρέως ότι πραγματοποιήθηκε από τη Μοσάντ. Σύμφωνα με την αστυνομία, ο αλ-Μαμπχούχ ναρκώθηκε, υπέστη ηλεκτροπληξία και στη συνέχεια πέθανε από ασφυξία με ένα μαξιλάρι.
Μαχμούντ αλ-Μαϊζούμπ | Μάιος 2006, Σιδώνα, Λίβανος
Ο Μαχμούντ αλ-Μαϊζούμπ ήταν ανώτερος ηγέτης της ομάδας Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ (PIJ) και στενός σύμμαχος της λιβανέζικης ομάδας Χεζμπολάχ.
Δολοφονήθηκε στην πόλη Σιδώνα του Λιβάνου όταν εξερράγη ένα παγιδευμένο αυτοκίνητο που ήταν τοποθετημένο δίπλα στην πόρτα του αυτοκινήτου του όταν την άνοιξε.
Το Ισραήλ αρνήθηκε την ευθύνη για την επίθεση, αλλά τόσο η PIJ όσο και η Χεζμπολάχ το κατηγόρησαν για τη δολοφονία.
Αντνάν αλ-Γκουλ | Οκτώβριος 2004, Πόλη της Γάζας, Λωρίδα της Γάζας
Ο Αντνάν αλ-Γκουλ ήταν υψηλόβαθμο μέλος των Ταξιαρχιών Qassam, γνωστός ως «ο πατέρας του Qassam» για το έργο του στην κατασκευή του εκτεταμένου συστήματος εκτόξευσης πυραύλων της Χαμάς.
Αναγνωρισμένος από τον ισραηλινό στρατό ως κορυφαίος κατασκευαστής βομβών, δολοφονήθηκε σε μια στοχευμένη επίθεση, όταν ένα ελικόπτερο της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας που εκτόξευσε πυραύλους στο αυτοκίνητό του στη Γάζα.
Αμπντέλ Αζίζ αλ-Ραντίσι | Απρίλιος 2004, Πόλη της Γάζας, Λωρίδα της Γάζας
Ο Αζίζ αλ-Ραντίσι ήταν ένας από τους επτά συνιδρυτές του κινήματος της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένου του σεΐχη Αχμέντ Γιασίν, στις πρώτες ημέρες της πρώτης Ιντιφάντα.
Είχε ονομαστεί ως ο νέος ηγέτης της Χαμάς μετά τη δολοφονία του Γιασίν, τον Μάρτιο του 2004.
Σκοτώθηκε από ισραηλινή πυραυλική επίθεση με ελικόπτερο στην πόλη της Γάζας, λιγότερο από ένα μήνα μετά τη δολοφονία του Γιασίν. Η Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία είχε εκτοξεύσει πυραύλους Hellfire από ελικόπτερο Απάτσι στο αυτοκίνητό του.
Σεΐχης Αχμέτ Γιασίν | Μάρτιος 2004, Πόλη της Γάζας, Λωρίδα της Γάζας
Ο Σεΐχης Γιασίν θεωρήθηκε πνευματικός ηγέτης της Χαμάς. Ο Γιασίν, ένας τετραπληγικός που ήταν σχεδόν τυφλός, ήταν καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι λόγω αθλητικού ατυχήματος όταν ήταν 16 ετών.
Σκοτώθηκε σε επίθεση με ισραηλινό ελικόπτερο καθώς έβγαινε από την πρωινή προσευχή έξω από ένα τζαμί της πόλης της Γάζας.
Ισραηλινές πηγές ασφαλείας δήλωσαν τότε ότι ο τότε πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν είχε προσωπικά διατάξει και παρακολουθήσει τη δολοφονία του παράλυτου κληρικού.
Σαλάχ Σεχαντέχ | Ιούλιος 2002, Πόλη της Γάζας, Λωρίδα της Γάζας
Ο Σαλάχ Σεχαντέχ ήταν μεταξύ των ιδρυτών των ταξιαρχιών Qassam της Χαμάς και πέρασε μια δεκαετία στις ισραηλινές φυλακές.
Σκοτώθηκε όταν η ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία βομβάρδισε το σπίτι του στην πόλη της Γάζας.
Yahya Ayyash | Ιανουάριος 1996, Beit Lahiya, Λωρίδα της Γάζας
Ο Ayyash, με το παρατσούκλι “ο Μηχανικός”, ήταν γνωστός για το έργο του ως κατασκευαστής βομβών και διοικητής του τάγματος της Δυτικής Όχθης των Ταξιαρχιών Qassam.
Θεωρήθηκε υπεύθυνος για την εισαγωγή βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας ως στρατηγική εναντίον του Ισραήλ.
Ο Ayyash δολοφονήθηκε στο Beit Lahiya της Γάζας από πράκτορες της Shin Bet, οι οποίοι τοποθέτησαν έναν εκρηκτικό μηχανισμό στο τηλέφωνό του, πυροδοτώντας τον εξ αποστάσεως αφού έλαβε μια κλήση από τον πατέρα του.
Ιμάντ Ακέλ | Νοέμβριος 1993, Shujayea, Λωρίδα της Γάζας
Ο Ακέλ ήταν διοικητής των Ταξιαρχιών Κασάμ, όπου υπηρέτησε ως μέντορας του σημερινού διοικητή Μοχάμεντ Ντεΐφ.
Είχε το παρατσούκλι «το φάντασμα» λόγω της χρήσης μεταμφιέσεων για να ξεκινήσει ενέδρες στις ισραηλινές δυνάμεις.
Τον Νοέμβριο του 1993, κρυβόταν στο σπίτι του στη Σουτζαγιέα, η οποία ήταν υπό πολιορκία εκείνη την εποχή. Μετά από αρκετές ώρες, προσπάθησε να δραπετεύσει και πυροβολήθηκε από τις ισραηλινές ειδικές δυνάμεις.
Αμπού Τζιχάντ | Απρίλιος 1988, Τύνιδα, Τυνησία
Ο Khalil al-Wazir, γνωστός ως Αμπού Τζιχάντ, ήταν βασικό πρόσωπο της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) – είχε βοηθήσει στην ίδρυση της Φατάχ στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Για χρόνια, ήταν ο αποτελεσματικός αναπληρωτής του προέδρου της PLO, Γιάσερ Αραφάτ.
Πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από ισραηλινούς πράκτορες σε μια τολμηρή επιδρομή κομάντο το 1988.
Το Ισραήλ αρνήθηκε την ευθύνη για σχεδόν 25 χρόνια μέχρι το 2012, όταν μια ισραηλινή εφημερίδα δημοσίευσε μια συνέντευξη με τον ισραηλινό στρατιώτη Nahum Lev, ο οποίος τον είχε σκοτώσει, αποκαλύπτοντας τελικά την αλήθεια.
Χαλίντ Ναζάλ | Ιούνιος 1986, Αθήνα
Ο Ναζάλ ήταν γραμματέας της κεντρικής επιτροπής του Δημοκρατικού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (DFLP) και ηγέτης της PLO.
Το Ισραήλ τον θεώρησε υπεύθυνο για την επίθεση στο Ma’a lot το 1974, κατά την οποία Παλαιστίνιοι μαχητές σκότωσαν 22 μαθητές και τέσσερις ενήλικες.
Δολοφονήθηκε από πράκτορες της Μοσάντ στην Αθήνα.
Αλί Χασάν Σαλαμέχ | Ιανουάριος 1979, Βηρυτός, Λίβανος
Ο Σαλάμεχ ίδρυσε την ένοπλη ομάδα του Μαύρου Σεπτέμβρη που επιτέθηκε στην ισραηλινή ομάδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972, σκοτώνοντας 11 ισραηλινούς αθλητές και έναν Γερμανό αστυνομικό. Πέντε από τους επιτιθέμενους έχασαν επίσης τη ζωή τους.
Κατάσκοποι της Μοσάντ είχαν εγγραφεί στο γυμναστήριο του Σαλάμεχ για να γίνουν φίλοι του εβδομάδες πριν από τη δολοφονία του. Ένας Βρετανοϊσραηλινός πράκτορας νοίκιασε ένα διαμέρισμα κοντά στο σπίτι του Salameh για να παρακολουθεί τις κινήσεις του.
Ανατινάχθηκε στο αυτοκίνητό του καθώς περνούσε από ένα παγιδευμένο σταθμευμένο Volkswagen στη Βηρυτό.
Μοχάμεντ Μπουντιά | Ιούνιος 1973, Παρίσι, Γαλλία
Ο Μπουντιά, Αλγερινός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας, ήταν ανώτερο μέλος του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, ο οποίος είχε επίσης αγωνιστεί για την απελευθέρωση της Αλγερίας.
Δολοφονήθηκε από παγιδευμένο αυτοκίνητο που τοποθετήθηκε κάτω από το κάθισμα του αυτοκινήτου του από πράκτορες της Μοσάντ μετά την επίθεση της ένοπλης ομάδας του Μαύρου Σεπτέμβρη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972.
Abdel Wael Zwaiter | Οκτώβριος 1972, Ρώμη, Ιταλία
Ο Zwaiter, ένας Παλαιστίνιος μεταφραστής, ήταν εκπρόσωπος της PLO στη Ρώμη.
Το Ισραήλ τον κατηγόρησε ότι ήταν διοικητής της ένοπλης ομάδας του Μαύρου Σεπτέμβρη που επιτέθηκε στην ισραηλινή ομάδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972.
Οι υποστηρικτές του λένε ότι ήταν ένας διανοούμενος χωρίς οριστικούς δεσμούς με την ομάδα.
Ο Zwaiter πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από πράκτορες στο λόμπι της πολυκατοικίας του.
Γκασάν Καναφάνι | Ιούλιος 1972, Βηρυτός, Λίβανος
Ο Καναφάνι, ένας εξέχων Παλαιστίνιος συγγραφέας και ποιητής, ήταν εκπρόσωπος του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PFLP).
Δολοφονήθηκε στη Βηρυτό μαζί με την 17χρονη ανιψιά του. Μια χειροβομβίδα είχε συνδεθεί με τον διακόπτη ανάφλεξης του αυτοκινήτου του. Ξεκινώντας το αυτοκίνητο, εξερράγη η βόμβα που είχε τοποθετηθεί πίσω από τον προφυλακτήρα.
Το Ισραήλ δήλωσε ότι η δολοφονία του ήταν απάντηση στη μαζική δολοφονία του αεροδρομίου Lod (τώρα Ben Gurion International Airport) το 1972, κατά την οποία σκοτώθηκαν 26 άνθρωποι και τραυματίστηκαν δεκάδες άλλοι.
Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η δολοφονία είχε ήδη προγραμματιστεί πολύ πριν από αυτό.
