Oλοταχώς στο νέο τοπίο των… χρωματιστών τιμολογίων με έμφαση στις σταθερές χρεώσεις που περιορίζουν τον κίνδυνο έκθεσης στη μεταβλητότητα των τιμών βαδίζει η κυβέρνηση, προσφέροντας μεγαλύτερη ασφάλεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
«Από το 2025 θα κινηθούμε προς δύο κατευθύνσεις. Τα σταθερά τιμολόγια για τους οικιακούς καταναλωτές που δεν έχει νόημα να κυνηγούν τη διαφορά του ενός ευρώ στις χρεώσεις και τα δυναμικά πορτοκαλί τιμολόγια που θα απευθύνονται σε επιχειρήσεις και καταναλωτές με μεγάλες καταναλώσεις εφόσον διαθέτουν έξυπνο μετρητή», αναφέρει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, τονίζοντας ότι σε ανάλογη ρύθμιση (σταθερής χρέωσης) προχώρησε το ΥΠΕΝ πριν από το καλοκαίρι και για τους αγρότες.
Στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας βρίσκονται επί ποδός για να βάλουν τις τελευταίες πινελιές των αλλαγών που φέρνει η νέα χρονιά, καθώς στα σταθερά τιμολόγια η κυβέρνηση καλείται μέχρι τα τέλη του έτους να ενσωματώσει την ευρωπαϊκή οδηγία που προβλέπει ελάχιστη διάρκεια σταθερών τιμολογίων ενός έτους. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν κάποιοι προμηθευτές επιμείνουν να διαθέσουν στην αγορά ένα προϊόν εξάμηνης διάρκειας, το υπουργείο ξεκαθαρίζει ότι δεν θα το κατατάξει στα μπλε τιμολόγια. Το εξάμηνο, όπως επισημαίνει ο κ. Σκυλακάκης, έχει και έναν επιπλέον κίνδυνο. «Να παγιδεύσεις τον καταναλωτή σε ένα μπλε τιμολόγιο από τις αρχές του έτους με μία x τιμή και όταν το επόμενο διάστημα οι τιμές λόγω άνοιξης υποχωρήσουν, ο καταναλωτής αυτός θα πρέπει για να μετακινηθεί να πληρώσει στον προμηθευτή τρεις λογαριασμούς με τσιμπημένες τιμές». Για τα πράσινα τιμολόγια το ΥΠΕΝ δηλώνει ότι δεν χρειάζεται να νομοθετήσει κάτι καινούριο. Θα παραμείνουν για αρκετό καιρό στην αγορά μέχρι οι καταναλωτές να επιλέξουν ποιο χρώμα τους συμφέρει για να μετακινηθούν.
Πιο σύνθετη φαίνεται να είναι η εξίσωση των διζωνικών τιμολογίων που ετοιμάζονται να αλλάξουν τις καθημερινές συνήθειες των νοικοκυριών. Τις προηγούμενες μέρες ο ΔΕΔΔΗΕ ανακοίνωσε το χειμερινό τιμολόγιο που ενεργοποιήθηκε την 1η Νοεμβρίου και θα περιλαμβάνει χαμηλότερη τιμή ανά κιλοβατώρα από 3 έως 5 το απόγευμα και από 2 έως 8 το πρωί. Πιθανώς να είναι και η τελευταία φορά που το νυχτερινό φθηνότερο τιμολόγιο συγχρονίζεται με αυτή τη μορφή, αφού το ΥΠΕΝ ετοιμάζεται να βάλει στο τραπέζι μεσημεριανή ζώνη τιμολόγησης αλλά και ζώνη Σαββατοκύριακου, που θα εκμεταλλεύεται την άφθονη αλλά πεπερασμένη ηλιοφάνεια, η οποία παύει να παράγει φθηνές πράσινες κιλοβατώρες όταν ο ήλιος δύει.
Εκείνες τις ώρες ένα σύστημα ηλεκτροπαραγωγής που δουλεύει αποτελεσματικά και έχει στη διάθεσή του όλες τις τεχνολογίες θα πρέπει να θέτει σε λειτουργία τις μονάδες αποθήκευσης και εφόσον οι ανεμολογικές συνθήκες το επιτρέπουν και την παραγωγή ενέργειας από αιολικά πάρκα. Σήμερα, ο συντονισμός αυτός δεν υπάρχει, αφενός γιατί η αποθήκευση είναι ακόμη στα σπάργανα, αφετέρου γιατί οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν μέχρι σήμερα δεν έδειξαν τη δέουσα επιμέλεια για την ανάπτυξη των αιολικών πάρκων, αλλά και για να δημιουργήσουν μία καλύτερη ισορροπία στο ενεργειακό μείγμα. Εάν το εγχώριο ενεργειακό σύστημα μπορούσε να παράγει πράσινη φθηνή ενέργεια όλο το 24ωρο και όχι μόνο τα μεσημέρια ή τα Σαββατοκύριακα που η ζήτηση πέφτει, η ενέργεια θα ήταν πολύ φθηνότερη.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος τονίζει ότι με βάση τα μοντέλα και τις καμπύλες των τιμών που επεξεργάζεται το υπουργείο το διάστημα από τις 10 το πρωί έως τις 3 το μεσημέρι φαίνεται να είναι η βασική ζώνη υποχώρησης των τιμών. «Ομως πού πρέπει να πάμε για να κρατήσουμε μια σωστή ισορροπία είναι μια άσκηση που γίνεται τώρα». Ο κ. Σκυλακάκης επισημαίνει μάλιστα ότι η άσκηση αυτή δεν μπορεί να γίνει αυτόματα όπως γίνεται για την πλειονότητα των ρολογιών, καθώς υπάρχουν αρκετές χιλιάδες νοικοκυριά που για να γίνει αυτή η αλλαγή προϋποθέτει επίσκεψη κατ’ οίκον για ρύθμιση των μετρητών.
Η ενέργεια από αιολικά
Το πώς η φθηνή ενέργεια των ΑΠΕ θα περάσει στους καταναλωτές είναι ένα θέμα που απασχολεί έντονα τα κυβερνητικά κλιμάκια και το ΥΠΕΝ. Τις προηγούμενες ημέρες ο σύμβουλος του πρωθυπουργού Νίκος Τσάφος παραδέχτηκε ότι η διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας δεν αποτυπώνεται στα τιμολόγια των καταναλωτών και στις τιμές χονδρεμπορικής, οι οποίες παραμένουν από τις πιο ακριβές στην Ευρώπη.
Οπως παρατήρησε, η εικόνα του ελληνικού συστήματος δείχνει τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τις τεχνολογίες. Οταν αξιοποιούμε τους φυσικούς μας πόρους (ήλιο, αέρα) έχουμε φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια, ενώ όταν παράγουμε ενέργεια από ορυκτά καύσιμα, όπως φυσικό αέριο, το κόστος αυτό μεγαλώνει. Οπως τόνισε για τις τιμές, ένα κρίσιμο στοιχείο είναι το ενεργειακό μείγμα καθώς σε άλλες χώρες υπάρχουν πυρηνικά και σε άλλες περισσότερα υδροηλεκτρικά εργοστάσια.
Ο ίδιος έθεσε ως μείζον ζήτημα στην ενέργεια τις απαιτήσεις της απογευματινής ζώνης των τιμών (όταν δύει ο ήλιος), για την αντιμετώπιση της οποίας -όπως είπε- απαιτούνται μπαταρίες, αντλησιοταμίευση, περισσότερες ΑΠΕ, αλλά και μεγαλύτερη ευελιξία στο σύστημα.
Σήμερα η Ελλάδα είναι από τις χώρες με τη μεγαλύτερη διείσδυση σε έργα ΑΠΕ, χωρίς όμως αυτό να αποτυπώνεται όσο θα έπρεπε στις τιμές του ρεύματος. Σε λειτουργία η χώρα μας έχει ήδη 16 GW έργων ΑΠΕ, εκ των οποίων τα 10 GW φωτοβολταϊκά και τα υπόλοιπα αιολικά. Επιπλέον, υπάρχουν περίπου 15 GW έργων ΑΠΕ με όρους σύνδεσης (στη συντριπτική τους πλειονότητα φωτοβολταϊκά), απολύτως ώριμα αδειοδοτικά, δηλαδή έτοιμα προς κατασκευή, ενώ 2,4 GW είναι όσα αφορούν τα βιομηχανικά PPAs, τα οποία άμεσα και κατά προτεραιότητα θα λάβουν όρους σύνδεσης.
