Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 600 εκατομμύρια οικόσιτες γάτες στον κόσμο και το 80% από αυτές είναι αδέσποτες. Η μόνη μακροπρόθεσμη λύση για τον έλεγχο του πληθυσμού των γατών είναι η χειρουργική στείρωση. Ως εκ τούτου υπάρχει επιτακτική ανάγκη για ασφαλείς, αποτελεσματικές και οικονομικά αποδοτικές εναλλακτικές λύσεις για μόνιμη αντισύλληψη των αδέσποτων.
Τώρα, ερευνητές από τον ζωολογικό και βοτανικό κήπο του Σινσινάτι, την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και την Ιατρική Σχολή Τσαν του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτη, ανέπτυξε μια πιθανή νέα μέθοδο αντισύλληψης των αιλουροειδών που δείχνει πολλά υποσχόμενη: αντισυλληπτικές ενέσεις μακράς δράσης που εμποδίζουν την ωορρηξία. Το έναυσμα για την έρευνα ήταν να αντιμετωπιστεί το ζήτημα του υπερπληθυσμού των γατών και των σκύλων και η ευθανασία πολλών ζώων που βρίσκονται στα καταφύγια, δήλωσε στο CNN ο δρ Μπιλ Σουάνσον, επικεφαλής έρευνας στο ζωολογικό και βοτανικό κήπο του Σινσινάτι και συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Communications».
Μια εφάπαξ δόση ενός ιικού φορέα που περιέχει αντι-μυλλέριο ορμόνη (AMH), μια ορμόνη που απαντάται στη φύση, εμπόδισε την ωορρηξία και τη σύλληψη σε θηλυκές γάτες για τουλάχιστον δύο χρόνια, σύμφωνα με τους ερευνητές του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης και τους συνεργάτες τους. Η AMH είναι μια πρωτεΐνη που διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στον καθορισμό του φύλου κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη και βρίσκεται στα ωοθυλάκια των ωοθηκών των θηλυκών γατών.
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι τα υψηλά επίπεδα της AMH μπορούν να αποτρέψουν την ανάπτυξη ωοθυλακίων και να οδηγήσουν σε μόνιμη αντισύλληψη σε θηλυκά ποντίκια, όταν αυτό επιτυγχάνεται μέσω γονιδιακής θεραπείας με τη χρήση ενός φορέα αδενο- σχετιζόμενου ιού (AAV). Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές αντισυλληπτικές μεθόδους, η συγκεκριμένη λειτουργεί αναστέλλοντας την ενεργοποίηση των αρχέγονων ωοθυλακίων, των αρχικών δομών που δίνουν ώριμα ωάρια. Με την παρεμπόδιση της ενεργοποίησης αυτών των πρώιμων ωοθυλακίων, η αντισυλληπτική μέθοδος διακόπτει αποτελεσματικά την αναπαραγωγική διαδικασία και αποτρέπει την εγκυμοσύνη.
Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές θέλησαν να αναπτύξουν μια γενετική προσέγγιση για την πρόκληση αντισύλληψης στις γάτες με τη χρήση ενός βελτιστοποιημένου διαγονιδίου AMH και ενός φορέα αδενο-συνδεδεμένου ιού οροτύπου 9 (AAV9) για την αποτελεσματική μεταφορά του διαγονιδίου σε αιλουροειδή κύτταρα. Ο AAV9 είναι ένας ιός που χρησιμοποιείται συνήθως ως σύστημα μεταφοράς ή φορέας στη γονιδιακή θεραπεία. Επιλέχθηκε επειδή προτιμά τους μυϊκούς ιστούς και συνήθως δεν εμποδίζεται από αντισώματα στις γάτες, καθιστώντας τον αποτελεσματικό φορέα μεταφοράς γονιδίων.
Οι ερευνητές ανέπτυξαν δύο εκδόσεις του γονιδίου AMH χρησιμοποιώντας γενετικές πληροφορίες από οικόσιτες γάτες, τις fcMISv1 και fcMISv2. Η δεύτερη έκδοση, fcMISv2, τροποποιήθηκε για να διορθώσει τις διαφορές στα αμινοξέα από την πρώτη. Η τροποποίηση αύξησε την πιθανότητα το γονίδιο fcMISv2 να προκαλέσει αποτελεσματικά τις επιθυμητές φυσιολογικές αλλαγές και να προσφέρει τα επιθυμητά αντισυλληπτικά αποτελέσματα όταν μεταφέρεται σε γάτες με τη χρήση του ιικού φορέα.
Τι έδειξαν οι δοκιμές σε ποντίκια και γάτες
Για την αρχική δοκιμή, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ποντίκια. Εγχύνοντας τον φορέα AAV9-fcMISv2 σε ποντίκια με έλλειψη ανοσολογικής άμυνας, οι ερευνητές παρατήρησαν την παραγωγή της πρωτεΐνης AMH σε διάφορους ιστούς. Παρατήρησαν επίσης μείωση του μεγέθους των ωοθηκών και του αριθμού των ωοθυλακίων στα ποντίκια που έλαβαν θεραπεία σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Αυτό σήμαινε ότι τα γονίδια λειτουργούσαν όπως προβλεπόταν και ήταν έτοιμα να δοκιμαστούν σε γάτες. Το AAV9-fcMISv2 χορηγήθηκε σε εννέα θηλυκές γάτες χωρίς σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες ή ανοσολογικές αντιδράσεις.
Οι γάτες παρακολουθήθηκαν για δύο χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα ζώα παρουσίαζαν συνεχή έκκριση υπερφυσιολογικών (υψηλότερων από το φυσιολογικό) επιπέδων AMH ενώ δεν ανιχνεύθηκαν αντισώματα κατά του fcMISv2.
Οι ερευνητές κατέληξαν έτσι στο συμπέρασμα ότι ο AAV9-fcMISv2 εμποδίζει την ωορρηξία στη θηλυκή κατοικίδια γάτα. Ωστόσο, οι επιστήμονες τονίζουν πως απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την κατανόηση των φυσιολογικών επιπτώσεων των υψηλών επιπέδων AMH στην αναπαραγωγή των αιλουροειδών και τη βελτιστοποίηση του φορέα για αποτελεσματική αντισύλληψη.