Το «μπαράζ» ανατιμήσεων των τελευταίων μηνών, στο σύνολο σχεδόν προϊόντων και υπηρεσιών, και στο οποίο μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να μπαίνει «φρένο», προκαλεί έντονο προβληματισμό και ανησυχία στους καταναλωτές ενόψει και του «δύσκολου», όπως προμηνύεται, χειμώνα.
Η ενεργειακή κρίση και οι ανατιμήσεις αποτελούν αυτή τη στιγμή τα μεγαλύτερα προβλήματα των Ελλήνων καταναλωτών, όπως επιβεβαιώνει και πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι το 31% δηλώνει ότι νιώθει άγχος, το 29% θυμό, το 25% φόβο, το 23% ανασφάλεια ενώ το 5% πανικό, λόγω της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί.
Ενέργεια και θέρμανση
Ο μεγαλύτερος προβληματισμός των καταναλωτών, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις τους, αφορά στο κόστος ενέργειας και θέρμανσης καθώς πάνω από ένας στους δύο, τα αξιολογεί ως τις μεγαλύτερες επιβαρύνσεις που δέχεται.
Όσο μάλιστα οδεύουμε προς τον χειμώνα, οι καταναλωτές αναζητούν εναγωνίως εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης, προκειμένου να «αποφύγουν» το ακριβό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Ενδεικτικό είναι ότι η ζήτηση για καυσόξυλα και πέλετ έχει πολλαπλασιαστεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Τρόφιμα
Η δεύτερη μεγάλη ανησυχία αφορά τις ανατιμήσεις στα τρόφιμα, με το 27% των καταναλωτών να θεωρεί πως αποτελούν τη μεγαλύτερη επιβάρυνση. Οι διαρκείς αυξήσεις σε διάφορες βασικές κατηγορίες του τροφίμων καθώς και το γεγονός ότι προς το παρόν όχι μόνο δεν φαίνονται σημάδια αποκλιμάκωσης αλλά αντίθετα αναμένονται και νέες το επόμενο διάστημα, εντείνουν τον προβληματισμό.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όπως προκύπτει από τα στοιχεία των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές πλέον περικόπτουν κατά τις αγορές τους, ακόμη και τις ποσότητες τροφίμων που ψωνίζουν. Συγκεκριμένα κατά το 7μηνο του έτους σύμφωνα με την IRI, κατά 7,8% μειώθηκαν οι πωλήσεις των αλκοολούχων ποτών, 5,2% των κατεψυγμένων τροφίμων και κατά 4,9% των γαλακτοκομικών.
Καύσιμα και μεταφορές
Στην αξιολόγηση των επιβαρύνσεων από τις ανατιμήσεις, τρίτη κατηγορία είναι τα κόστη καυσίμων και μεταφορών. Συγκεκριμένα το 13% των καταναλωτών τη χαρακτηρίζει ως τη σημαντικότερη.
Άλλωστε μπορεί το τελευταίο διάστημα η μέση πανελλαδική τιμή της απλής βενζίνης να διαμορφώνεται -έστω και οριακά- κάτω από τα 2 ευρώ, ωστόσο όπως έχουν επισημαίνει στελέχη της αγοράς καυσίμων αλλά κι όπως έχει δείξει η εμπειρία των προηγούμενων μηνών, τα πάντα είναι ρευστά, μπορούν κάθε στιγμή να ανατραπούν ενώ κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί με την πορεία των τιμών τους.
Σε αντιστοιχία με τα παραπάνω είναι οι απαντήσεις των καταναλωτών και σχετικά με τις δαπάνες στις οποίες χρειάζονται μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια. Η συντριπτική πλειονότητά του (97%) απάντα «στην ενέργεια», το 93% στα καύσιμα, το 86% στα τρόφιμα και ένα σημαντικό ποσοστό της τάξεως του 69% στην κατοικία-ενοίκια.