Το γενετικό υπόβαθρο στις αγχώδεις διαταραχές φωτίζουν ερευνητές από το Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Yale, που ανακάλυψαν περισσότερα από 100 γονίδια σχετιζόμενα με την ψυχική διαταραχή. Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο Nature Genetics, προέκυψαν μέσα από τη διερεύνηση του γενετικού προφίλ περισσότερων από 1,2 εκατομμύριο συμμετεχόντων που έλαβαν μέρος σε πολλαπλές μελέτες από διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων 97.383 διαγνωσμένων περιστατικών.
39 νέοι γενετικοί τόποι
Μέσα από έρευνες σε συγκεκριμένες γενεαλογικές καταγωγές αλλά και διασταυρώσεις γενετικών δεδομένων από διαφορετικές καταγωγές, εντόπισαν 51 γενετικούς τόπους που σχετίζονται με το άγχος, 39 εκ των οποίων ήταν άγνωστοι μέχρι σήμερα. Επιπλέον, οι πολυγονιδιακοί δείκτες κινδύνου από άτομα ευρωπαϊκής καταγωγής συνδέθηκαν με την εμφάνιση άγχους και σε άλλες ομάδες πληθυσμών, όπως άτομα αφρικανικής καταγωγής, μικτής αμερικανικής καταγωγής ή καταγωγής από την Ανατολική Ασία.
Διαπιστώθηκε ότι η κληρονομικότητα του άγχους σχετίζεται κυρίως με γονίδια που εκφράζονται σε συγκεκριμένα μέρη του εγκεφάλου, όπως το μεταιχμιακό (ή λιμβικό) σύστημα (σχετίζεται με τον πόνο και τα συναισθήματα, ο εγκεφαλικός φλοιός (σημαντικός για τη σκέψη), η παρεγκεφαλίδα (ελέγχει την κίνηση και την ισορροπία), τον μετεγκέφαλο (εμπλέκεται στη βασική λειτουργία του εγκεφάλου), ο ενδορινικός φλοιός (σημαντικός για τη μνήμη) και το εγκεφαλικό στέλεχος (υπεύθυνο για ζωτικές λειτουργίες όπως η αναπνοή και η καρδιακή λειτουργία).
Μελέτες που εστίασαν στην έκφραση γονιδίων και πρωτεϊνών έδειξαν ότι 115 γονίδια σχετίζονται με τις αγχώδεις διαταραχές, επηρεάζοντας τον εγκέφαλο είτε άμεσα είτε μέσω της ρύθμισης άλλων οργάνων και ιστών.
Συσχέτιση με άλλες ψυχικές διαταραχές
Η αγχώδης διαταραχή παρουσίασε γενετικές συσχετίσεις με άλλες ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη, η σχιζοφρένεια και η διπολική διαταραχή, ενώ υπήρξαν γενετικές συσχετίσεις και με προβλήματα σωματικής υγείας.
«Μελετώντας τις αγχώδεις διαταραχές σε πέντε διαφορετικές καταγωγές για πρώτη φορά, καταφέραμε να ανακαλύψουμε τη γενετική αρχιτεκτονική τους με μεγαλύτερη δύναμη για γενετικές συσχετίσεις», δήλωσε η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Ελένη Φριλίγκου, MD, ειδικευόμενη ψυχίατρος στο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Έρευνας στις Νευροεπιστήμες, απόφοιτη του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ. «Η προσπάθειά μας υπογραμμίζει τη σημασία της μεγαλύτερης ποικιλομορφίας [του δείγματος] στις μελέτες γενετικής για να κατανοήσουμε καλύτερα τους συσχετισμούς της αγχώδους διαταραχής ανάλογα με την καταγωγή, αλλά και για να εκμεταλλευτούμε τη δύναμη της γενετικής ανακάλυψης μεταξύ διαφορετικών καταγωγών».
«Οι αγχώδεις διαταραχές και τα συμπτώματα επηρεάζουν πολλούς ανθρώπους και μειώνουν την ποιότητα ζωής τους. Η κατανόηση της γενετικής προδιάθεσης αυτών των ασθενών μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών θεραπειών και θεραπειών για τη μείωση των βλαβερών συνεπειών του άγχους» αναφέρει το Πανεπιστήμιο του Yale σε δελτίο τύπου.
«Αυτά τα ευρήματα προσφέρουν νέες δυνατότητες για την κατανόηση της μοριακής βάσης της ψυχοπαθολογίας και την αξιολόγηση των μηχανισμών που ευθύνονται για την συννοσηρότητα μεταξύ άγχους και άλλων αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία» δήλωσε ο Renato Polimanti, PhD, αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Yale και κύριος συγγραφέας της μελέτης.
