Οι παραγωγοί και οι καταναλωτές πρέπει να συνεργαστούν για να διασφαλίσουν τον ασφαλή παγκόσμιο εφοδιασμό με φυσικό αέριο εν μέσω αυξανόμενων γεωπολιτικών ανησυχιών, σύμφωνα με νέα έκθεση του ΙΕΑ.
Η παγκόσμια ζήτηση για φυσικό αέριο αυξάνεται με ισχυρότερο ρυθμό το 2024 σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη, τα οποία επηρεάστηκαν σημαντικά από την αναταραχή της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης.
Ταυτόχρονα, οι νέες προμήθειες φυσικού αερίου που θα έρθουν στην αγορά το 2024 παραμένουν περιορισμένες λόγω της σχετικά αργής αύξησης της παραγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου, ενώ οι γεωπολιτικές εντάσεις εξακολουθούν να τροφοδοτούν τη μεταβλητότητα των τιμών, σύμφωνα με μια νέα επισκόπηση του ΙΕΑ για τις παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου και την ασφάλεια.
Η ζήτηση θα αυξηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο
Η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου προβλέπεται να αυξηθεί κατά περισσότερο από 2,5% το 2024, ενώ παρόμοια αύξηση αναμένεται και το 2025, σύμφωνα με την τελευταία έκδοση της ετήσιας παγκόσμιας επισκόπησης του ΙΕΑ για την ασφάλεια του φυσικού αερίου.
Οι ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές της Ασίας ευθύνονται για μεγάλο μέρος της αύξησης, ενώ συμβάλλει και η ανάκαμψη της ζήτησης βιομηχανικού αερίου στην Ευρώπη, αν και παραμένει πολύ χαμηλότερα από τα προ κρίσης επίπεδα. Η νέα Επισκόπηση Ασφάλειας περιλαμβάνει επίσης την τελευταία τριμηνιαία ανάλυση της Έκθεσης Αγοράς Φυσικού Αερίου του ΙΕΑ.
«Η αύξηση που βλέπουμε στην παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου φέτος και το επόμενο έτος αντανακλά τη σταδιακή ανάκαμψη από την παγκόσμια ενεργειακή κρίση που έπληξε σκληρά τις αγορές», δήλωσε ο Διευθυντής Ενεργειακών Αγορών και Ασφάλειας του ΙΕΑ Keisuke Sadamori.
«Αλλά η ισορροπία μεταξύ των τάσεων της ζήτησης και της προσφοράς είναι εύθραυστη, με σαφείς κινδύνους μελλοντικής αστάθειας. Οι παραγωγοί και οι καταναλωτές πρέπει να συνεργαστούν στενά για να περιηγηθούν σε αυτούς τους αβέβαιους καιρούς, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την ανάγκη να προωθηθεί η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια για να διασφαλιστεί ένα ασφαλές και βιώσιμο μέλλον».
Προσοχή στις απροσδόκητες εξελίξεις
Η έκθεση διαπιστώνει ότι οι αγορές παραμένουν ευαίσθητες σε απροσδόκητες εξελίξεις από την πλευρά της προσφοράς και της ζήτησης.
Ο ρόλος του υγροποιημένου φυσικού αερίου στο παγκόσμιο εμπόριο φυσικού αερίου έχει αυξηθεί από την έναρξη της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης και είναι πιθανό να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας προσφοράς και ζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι περιορισμοί στη διώρυγα του Παναμά και στην Ερυθρά Θάλασσα εξακολουθούν να επηρεάζουν τη ναυτιλία, αλλά δεν έχουν οδηγήσει σε μείωση της προσφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου μέχρι στιγμής.
Ωστόσο, αναδεικνύουν τα πιθανά τρωτά σημεία του εμπορίου ΥΦΑ σε μια όλο και πιο διασυνδεδεμένη παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου. Η κατάσταση μπορεί να αλλάξει το 2025, όταν η αύξηση της προσφοράς ΥΦΑ αναμένεται να επιταχυνθεί κοντά στο 6%, καθώς αρκετά μεγάλα έργα ΥΦΑ τίθενται σε λειτουργία, κυρίως κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Η Βόρεια Αμερική θα αντιπροσωπεύει τη συντριπτική πλειονότητα της νέας δυναμικότητας, ενώ νέες ποσότητες από την Αφρική και την Ασία θα συνεισφέρουν επίσης.
Η αβεβαιότητα του χειμώνα
Μια βασική αβεβαιότητα ενόψει του χειμώνα του 2024-25 στο βόρειο ημισφαίριο είναι η διαμετακόμιση του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, με τις υπάρχουσες συμβάσεις να λήγουν στο τέλος του 2024. Αυτό θα μπορούσε να σημάνει το τέλος όλων των παραδόσεων φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω αγωγών από τη Ρωσία μέσω της Ουκρανίας.
Με τη σειρά του, αυτό θα απαιτούσε υψηλότερες εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη το 2025 και, κατά συνέπεια, θα οδηγούσε σε αυστηρότερο παγκόσμιο ισοζύγιο φυσικού αερίου από ό,τι αν συνεχιζόταν η διαμετακόμιση μέσω Ουκρανίας. Για την αντιμετώπιση ορισμένων από αυτές τις προκλήσεις, ο ΙΕΑ συνιστά να ενισχυθούν οι μηχανισμοί ευελιξίας κατά μήκος της αλυσίδας αξίας του φυσικού αερίου και του ΥΦΑ με τη βελτίωση της ρευστότητας της παγκόσμιας αγοράς ΥΦΑ, την ενσωμάτωση του ουκρανικού συστήματος αποθήκευσης φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου και την εξέταση πιθανών πλαισίων για εθελοντικούς μηχανισμούς αποθεμάτων φυσικού αερίου.
Η φετινή έκδοση της Παγκόσμιας Επισκόπησης για την Ασφάλεια του Φυσικού Αερίου περιέχει ειδική ενότητα για την ενσωμάτωση των συστημάτων αερίων χαμηλών εκπομπών στον τομέα των μεταφορών. Η νέα αυτή ανάλυση αποτελεί μέρος του προγράμματος εργασίας του ΙΕΑ για τα αέρια χαμηλών εκπομπών.
Εκτός από την παροχή αναλύσεων σχετικά με τις παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου, ο ΙΕΑ συνεργάζεται επίσης με τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο για την υποστήριξη της ασφάλειας του εφοδιασμού. Από την ίδρυσή της τον Οκτώβριο του 2022, η Ομάδα Δράσης του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για την παρακολούθηση της αγοράς φυσικού αερίου και καθαρών καυσίμων και την ασφάλεια εφοδιασμού και ασφάλειας παρέχει βασικές ενημερώσεις για την αγορά και μια πλατφόρμα για την ανταλλαγή δεδομένων και πληροφοριών μεταξύ των μελών. Η Ομάδα Δράσης συνεργάστηκε στενά με την κυβέρνηση της Ιαπωνίας ενόψει της 13ης Διάσκεψης Παραγωγών-Καταναλωτών ΥΦΑ που συνδιοργάνωσαν ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας και το Υπουργείο Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Ιαπωνίας.
