Μπορεί η κετογονική δίαιτα να αποτελέσει το κλειδί στη θεραπεία των αυτοάνοσων διαταραχών; Αυτό υποστηρίζει πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF). Τα αποτελέσματα της έρευνας, που δημοσιεύονται στο Cell Reports, υποστηρίζουν ότι η κετογονική δίαιτα, που έχει συσχετιστεί εδώ και καιρό με την απώλεια βάρους και τη μεταβολική υγεία, μπορεί επίσης να συμβάλλει στη θεραπεία αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως η πολλαπλή σκλήρυνση (MS), μειώνοντας τη φλεγμονή στο σώμα.
Τα αυτοάνοσα προκύπτουν όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται λανθασμένα στα κύτταρα του ίδιου του οργανισμού. Η κετογονική ή «κέτο» δίαιτα περιλαμβάνει αυστηρή μείωση υδατανθράκων, μέσω του περιορισμού τροφίμων όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα φρούτα και τα σάκχαρα, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπει άφθονη κατανάλωση λιπών. Έχοντας, λοιπόν, περιορισμένους υδατάνθρακες διαθέσιμους για ενέργεια, το σώμα μετατοπίζεται στη διάσπαση των λιπών, παράγοντας ενώσεις γνωστές ως κετονικά σώματα. Ένα τέτοιο σώμα, το β-υδροξυβουτυρικό (βHB), φαίνεται να επιδρά θετικά στις λειτουργίες του ανοσοποιητικού.
Η ομάδα του UCSF διερεύνησε τον αντίκτυπο του βHB σε ένα μοντέλο ποντικού με πολλαπλή σκλήρυνση, διαπιστώνοντας ότι η παρουσία υψηλότερων επιπέδων βHB σχετιζόταν με λιγότερο σοβαρά συμπτώματα της νόσου. Περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι το βHB ενίσχυσε την ανάπτυξη του εντερικού βακτηρίου Lactobacillus murinus, το οποίο παρήγαγε ινδολικό γαλακτικό οξύ (ILA). Η ένωση αυτή αναστέλλει τα κύτταρα T helper 17 (Th17) – έναν τύπο ανοσοποιητικών κυττάρων που σχετίζονται με τη φλεγμονή στις αυτοάνοσες παθήσεις.
Για να κατανοήσουν πώς η βHB επηρεάζει τα εντερικά βακτήρια, οι ερευνητές συνέκριναν το μικροβίωμα τριών ομάδων ποντικών: Εκείνων που έκαναν δίαιτα κέτο, εκείνων που έκαναν δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και εκείνων που έκαναν δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, με συμπλήρωμα βHB. Η ανάλυσή τους αποκάλυψε ότι τα οφέλη για την υγεία συνδέονταν με το βακτηριακό στέλεχος L. murinus. Προηγμένες τεχνικές, όπως η αλληλουχία γονιδιώματος και η φασματομετρία μάζας επιβεβαίωσαν ότι το L. murinus παρήγαγε ILA, συμβάλλοντας στη ρύθμιση των αντιδράσεων του ανοσοποιητικού.
Η ομάδα συνέχισε να θεραπεύει τα ποντίκια που έπασχαν από πολλαπλή σκλήρυνση, είτε με ILA είτε με L. murinus, βελτιώνοντας επιτυχώς τα συμπτώματά τους. Ο δρ. Peter Turnbaugh, επικεφαλής της μελέτης και μέλος του Κέντρου Benioff για την Ιατρική του Μικροβιώματος του UCSF, υποστηρίζει ότι, σύμφωνα με ευρήματα, πολλές φλεγμονώδεις ασθένειες θα μπορούσαν να αποτραπούν με την ενίσχυση της πρόσληψης αυτών των ενώσεων.
Αν και τα ευρήματα είναι ελπιδοφόρα, ο δρ. Turnbaugh τόνισε ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα. «Το μεγάλο ερώτημα τώρα είναι κατά πόσο αυτά τα αποτελέσματα θα μεταφραστούν σε πραγματικούς ασθενείς», δήλωσε. Εάν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν, η κετογονική δίαιτα θα μπορούσε όχι μόνο να αποτελέσει ένα ισχυρό μεταβολικό εργαλείο, αλλά κι ένα μέσο ρύθμισης των ανοσολογικών αποκρίσεων σε άτομα με αυτοάνοσες διαταραχές.
