«Μετά από δέκα χρόνια μπαίνει τέλος στην αδιοριστία στην Εκπαίδευση», διάβαζα σε τίτλους ειδήσεων πρόσφατα, με αφορμή την εξαγγελία για την πρόσληψη 15.000 εκπαιδευτικών στα σχολεία.
Ομολογώ τη λέξη «αδιοριστία» δεν την είχα ξανακούσει· η εκφορά της, μάλιστα, αργότερα από επίσημα χείλη εκπαιδευτικών αξιωματούχων μου προξένησε τεράστια εντύπωση και μου φάνηκε και ελαφρώς αστεία.
Θαρρώ ταιριάζει με την αφλογιστία· όπως θα λέγαμε, π.χ., ότι «ο επιθετικός της ομάδας σκόραρε, βάζοντας τέλος σε πολλές αγωνιστικές αφλογιστίας».
Ή με την αφραγκία· «αυτή η αφραγκία με έχει εξουθενώσει».
Ενδεχομένως και με την απροσδιοριστία· «όταν στα μαθηματικά το όριο βγαίνει μηδέν προς μηδέν, έχουμε απροσδιοριστία».
Και θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε με πάμπολλα παραδείγματα λέξεων με το στερητικό άλφα μπροστά, που συνήθως περιγράφουν αρνητικές καταστάσεις.
Τώρα θα μου πεις, οι λέξεις δεν είναι τίποτε περισσότερο παρά κατασκευάσματα που έρχονται για να καλύψουν την ανάγκη περιγραφής μιας κατάστασης, μιας ενέργειας ή ενός αντικειμένου. Εφόσον υπάρξει μια κατάσταση, θα δημιουργηθεί και η αντίστοιχη λέξη ή φράση που θα την περιγράψει.
Άλλωστε ο λαός μας ήταν πάντοτε λεξιπλάστης και η γλώσσα ένας οργανισμός δυναμικός και εξελίξιμος· μονάχα οι νεκρές γλώσσες δεν επιδέχονται καινοτομιών και αναπλάσεων.
Αλλά… αδιοριστία; Μα στ’ αλήθεια, υπάρχει τέτοια λέξη; Ορίζεται τέτοια κατάσταση; Δηλαδή μια μέρα θα βρίσκεται και στα λεξικά;
Αλλά, για στάσου· μια γρήγορη αναζήτηση στο λεξικό που έχω στο γραφείο μου, έκρυβε τελικά εκπλήξεις! Ναι, η λέξη είναι ήδη καταγεγραμμένη:
Αδιοριστία: η κατάσταση του αδιόριστου.(Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας, Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα 2014, σελ 48).
Ακόμη κι ο αυτόματος διορθωτής του κειμενογράφου μου, τη δέχεται ως υπαρκτή και δε με καλεί να την αναθεωρήσω, με τη συνηθισμένη κόκκινη υπογράμμιση!
Δεν ξέρω αν η λέξη προέκυψε στην Ελλάδα της κρίσης και των μνημονίων, με τα πάμπολλα δεινά που αυτά προκάλεσαν – ειδικά στον χώρο της Εκπαίδευσης, ή αν προϋπήρχε και στην πρότερη Ελλάδα, στην Ελλάδα της «θεσούλας».
Σε κάθε περίπτωση, ο γλωσσικός μηχανισμός λειτούργησε άψογα και κάλυψε αμέσως την ανάγκη περιγραφής της ιδιάζουσας αυτής κατάστασης.
Άλλωστε κι εγώ ο ίδιος εντέλει, ως εκπαιδευτικός που δεν έχω τοποθετηθεί σε κάποια σχολική μονάδα παρά την εκπεφρασμένη θέλησή μου, συμπεριλαμβάνομαι στον ορισμό της αδιοριστίας.
Έτσι, από ‘δω και μπρος, σαν κάποιος με ρωτά «πώς πάει ρε Λευτέρη;» και θέλω να του γκρινιάξω, θα του απαντώ «άστα ρε φίλε… αδιοριστία…!».
