Το 10ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, συνεχίζοντας την παράδοση να κάνει πρεμιέρα με μια ιστορική ταινία του Ελληνικού Κινηματογράφου, ανοίγει τις πύλες του την Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2022, ώρα 20.00, με το εμβληματικό «1922» του Νίκου Κούνδουρου, τιμώντας τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή.
Η ταινία αφηγείται, μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων, τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ και τις ένοπλες ομάδες μουσουλμάνων.
Βασισμένη στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Ηλία Βενέζη, «Το Νούμερο 31328», η κινηματογραφική παραγωγή του 1978, «1922», υπό τη σκηνοθετική εποπτεία του Νίκου Κούνδουρου, αποτύπωσε με ωμή ειλικρίνεια τη φρίκη των γεγονότων της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Ο Νίκος Κούνδουρος έχει πει για την πορεία της ταινίας του:1922. Μια ιστορία Μνήμης. Ήταν η ώρα που το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου σε μία ευλογημένη στιγμή της ύπαρξής του, λειτούργησε δημιουργικά και έξυπνα. Μας κάλεσε, ο τότε πρόεδρός του, τον Κακογιάννη, τον Δημόπουλο και την αφεντιά μου και μας είπε «κάνετε ό,τι θέλετε». Και αυτό το «κάνετε ό,τι θέλετε» ξύπνησε μέσα μου ευφορία. Ήθελα να καταθέσω ένα ειλητάρι στη Μνήμη της Μικρασιατικής οδύνης, όπως εγώ την έζησα, μέσα από μια κοπελιά που είχε μαζέψει η μάνα μου από τις Χαμένες Πατρίδες. Δανείσθηκα το βιβλίο του Βενέζη – το «Νούμερο 31328» – κι έφτιαξα το δικό μου νούμερο, το «1922».
Η προβολή γίνεται σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Τη βραδιά θα τιμήσει με την παρουσία του ο Διευθυντής Φωτογραφίας της ταινίας, Νίκος Καβουκίδης, ο οποίος θα παρουσιάσει για πρώτη φορά σπάνιο αρχειακό υλικό από τα γυρίσματα.
Την προβολή στηρίζει η Αδελφότητα Μικρασιατών Ν. Χανίων «Ο Άγιος Πολύκαρπος».
«1922» ( 1978), έγχρωμη, 135′
Παραγωγή: Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου
Σκηνοθεσία: Νίκος Κούνδουρος
Σενάριο: Νίκος Κούνδουρος – Στρατής Καρράς
Φωτογραφία: Νίκος Καβουκίδης
Σκηνικά: Μικές Καραπιπέρης
Κοστούμια: Διονύσης Φωτόπουλος, Νίκος Πολίτης
Μοντάζ: Πάνος Παπακυριακόπουλος
Ήχος: Ανδράς Αχλάδης – Νίκος Αχλάδης
Εφέ ήχου:Hans Kramski
Χορογραφία: Γιάννης Φλερύ
Εκτέλεση παραγωγής: Γιάννης Πετροπουλάκης – Πέτρος Ράπτης
Γλώσσα:Ελληνική
Ηθοποιοί:
Αντιγόνη Αμανίτου, Λουκία
Μπέτυ Βαλάση, η Χήρα
Ζαχαρίας Ρόχας, Ηλίας
Ελεονώρα Σταθοπούλου, Αντιγόνη
Βασίλης Λάγγος,AliOsman
Όλγα Τουρνάκη, μητέρα του Ηλία
Νίκος Κάπιος, πατέρας του Ηλία
Βασίλης Κολοβός, σύζυγος της Λουκίας
Κατερίνα Γώγου, Θεατρίνα
Όλια Λαζαρίδου, Θεατρίνα
Μιχάλης Γιαννάτος, κρατούμενος
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ
Η πόλη είναι περικυκλωμένη από τον εχθρό, η παρουσία του οποίου είναι διάχυτη, αλλά όχι ορατή. Ο φόβος γλιστράει στους δρόμους, σέρνεται στις αυλές, τρυπώνει στα σπίτια. Η Λουκία, η γυναίκα ενός εύπορου εμπόρου, προσπαθεί να εξασφαλίσει μια θέση στο τελευταίο πλοίο που φεύγει από το λιμάνι, αλλά είναι πια πολύ αργά. Ο εχθρός εισβάλει στην πόλη αθόρυβα, χωρίς φανφάρες και σαλπίσματα. Γίνονται μυστικοί, απομονωμένοι σκοτωμοί σε κάποιες γειτονιές, κανένας όμως δεν είναι προετοιμασμένος να πιστέψει ότι η τραγωδία που θα ξεσπάσει – έχει ήδη αρχίσει. Η Αντιγόνη, μια νεαρή δασκάλα, κάνει στον Ηλία το τελευταίο του μάθημα. Είναι ένα δεκαεφτάχρονο αγόρι, ο μέλλοντας συγγραφέας του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε η ταινία. Σε λίγο, ο Ηλίας, η Αντιγόνη, η Λουκία θα μετατραπούν (καταντήσουν) σε ανώνυμες, αριθμημένες φιγούρες σε ένα μακρύ, trudging σειρά φυλακισμένων. Ελάχιστοι από αυτούς θα επιβιώσουν της αναγκαστικής πορείας μέσα από τα βουνά και την άσπρη αλμυρή έρημο της Ανατολίας. Η Αντιγόνη σκοτώνεται από έναν Τούρκο, όπως οι περισσότεροι από τους ανώνυμους συντρόφους της. Η όμορφη Λουκία τρελαίνεται. Ο Ηλίας επιβιώνει μέχρι το τέλος του ταξιδιού και συμμετέχει στην γοητευτική τελετή που τον περιμένει εκεί: αξιωματικοί, διπλωμάτες και κυρίες του Ερυθρού Σταυρού καλωσορίζουν με μουσική και θερμά χειροκροτήματα τα σκόρπια , σκοτεινά φαντάσματα που ήταν κάποτε ανθρώπινα πλάσματα. Μικρά Ασία, 1922…
